ന്യൂഡല്ഹി: കര്ണാടകത്തിലെ ഉജ്ജ്വല വിജയത്തിന്റെ ആഹ്ലാദവും വേഗതയും മറ്റ് സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ നിയമസഭാ തെരഞ്ഞെടുപ്പുകളില് കൊണ്ടുവരാനാകും കോണ്ഗ്രസിന്റെ ഇനിയുള്ള ശ്രമങ്ങള്. എന്നാല് എല്ലാ തെരഞ്ഞെടുപ്പുകളും ഒരുപോലെയല്ല. മത്സരത്തിന്റെ രൂപം, സ്വഭാവം സന്ദര്ഭം, അനുകൂല സാഹചര്യം, നേതാക്കന്മാര് എല്ലാം വ്യത്യസ്തമാണ്. ഈ സാഹചര്യങ്ങള് മാറ്റിനിര്ത്തിയാല് കോണ്ഗ്രസിന് എല്ലാം എളുപ്പത്തില് സാധിച്ചേക്കുമെന്ന് വേണം കരുതാന്.
അതായത് കര്ണാകയിലെ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് ഫലം മധ്യപ്രദേശ്, ഛത്തീസ്ഗഡ്, രാജസ്ഥാന് എന്നിവിടങ്ങളില് വരാനിരിക്കുന്ന നിയമസഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് എല്ലാവരും ഉറ്റുനോക്കുന്ന കൗതുകകരമായ രാഷ്ട്രീയ മത്സരമാകുമെന്നാണ്. വലിയ പ്രതിപക്ഷമെന്ന നിലയില് കോണ്ഗ്രസിന് ഇത് വലിയ മത്സരം തന്നെയാകും. നിയമസഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പുകള് തീര്ച്ചയായും പാര്ലമെന്റ് തരഞ്ഞെടുപ്പുകളില് നിന്ന് വ്യത്യസ്തമാണെങ്കിലും, കൂടുതല് സംസ്ഥാനങ്ങളില് വിജയിക്കുന്നതില് നിന്ന് ബിജെപിയെ പിടിച്ചുനിര്ത്താന് പ്രതിപക്ഷത്തെ സംബന്ധിച്ച് ഇത് നിര്ണായകമാണ്. കൂടാതെ, സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ കൂടുതല് സംഖ്യകള്ക്ക് രാജ്യസഭയിലെ അംഗബലത്തിന് പ്രതിപക്ഷത്തിന് ഇത് അനുകൂലമാക്കാം. വരാനിരിക്കുന്ന മൂന്ന് തെരഞ്ഞെടുപ്പുകളില്, സംസ്ഥാനങ്ങളിലെ നേതൃത്വത്തില് നിന്ന് ലഭിക്കുന്ന വിവരമനുസരിച്ച്, മധ്യപ്രദേശിലും ഛത്തീസ്ഗഡിലും – തങ്ങള് ഇതിനകം തന്നെ ഭേദപ്പെട്ട നിലയിലാണെന്ന് കോണ്ഗ്രസ് വിശ്വസിക്കുന്നു.
കര്ണ്ണാടകയില് വ്യക്തമായ ഒരു നേതൃത്വ മോഡല് ഉണ്ടായിരുന്നു, അവിടെ നിന്ന് ഈ രണ്ട് സംസ്ഥാനങ്ങളിലും തിരഞ്ഞെടുപ്പ് തന്ത്രങ്ങള്, സന്ദേശങ്ങള്, സമാഹരണം – ക്ഷേമം / ജനകീയ പ്രഖ്യാപനങ്ങള് എന്നിങ്ങനെയുള്ള കാര്യങ്ങളില് തങ്ങള്ക്കുള്ള ഒരു റോഡ്മാപ്പ് ആണെന്ന് കോണ്ഗ്രസ് വിശ്വസിക്കുന്നു. തിരഞ്ഞെടുപ്പിന് മാസങ്ങള്ക്ക് മുമ്പ്, പ്രചാരണം കൊഴുപ്പിക്കുകയെന്നത് പ്രാധാനമാണ്. സമീപകാലത്ത് കോണ്ഗ്രസ് വിജയിച്ച രണ്ട് സംസ്ഥാനങ്ങളിലും, ഹിമാചല് പ്രദേശിലും, കര്ണാടകയിലും പാര്ട്ടി വിജയിക്കുമെന്ന ആത്മവിശ്വാസമുണ്ടായിരുന്നു അത് ഉറപ്പാക്കാന് ആവുന്നതെല്ലാം ചെയ്തു.
താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോള്, ഗുജറാത്ത്, ത്രിപുര, മേഘാലയ എന്നിവിടങ്ങളില് കോണ്ഗ്രസിന്റെ പ്രചാരണം കൂടുതല് ശക്തമല്ലായിരുന്നു. അവിടെ അത് പ്രതികൂലമായി ആരംഭിച്ചു. മധ്യപ്രദേശിലെയും ഛത്തീസ്ഗഢിലെയും കാര്യം വരുമ്പോള്, കോണ്ഗ്രസിന് അതിന്റെ സാധ്യതകളെ സംബന്ധിച്ച് സമാനമായ ആത്മവിശ്വാസമുണ്ട്. മതിയായ മുന്നേറ്റത്തിലൂടെ, കോണ്ഗ്രസിന് രാജസ്ഥാനെയും സ്വിംഗ് ചെയ്യാന് കഴിയുമെന്ന് പാര്ട്ടി വിശ്വസിക്കുന്നു. സംസ്ഥാനത്ത് കോണ്ഗ്രസിന് ശക്തമായ സംഘടനാ സാന്നിധ്യവും നേതൃത്വത്തിന്റെ ആഴവും ഉണ്ട്.
മധ്യപ്രദേശ്
വര്ഷങ്ങള്ക്ക് ശേഷം ഇതാദ്യമായാണ് സംസ്ഥാനത്ത് കോണ്ഗ്രസില് വ്യക്തമായ ഒരു മുഖ്യമന്ത്രി മുഖമുള്ളത്. സ്വയം പ്രഖ്യാപിത കമല്നാഥിന് മുകളിലോ അണികളിലോ എതിരാളികളില്ല, 2021-ല് അധികാരത്തില് നിന്ന് താഴെവീണതിന് ശേഷമുള്ള സമയം അദ്ദേഹം തന്റെ പിന്തുണ ശക്തിപ്പെടുത്താന് ഉപയോഗിച്ചു.
വിരോധാഭാസമെന്നു പറയട്ടെ, 2021-ലെ കൂറുമാറ്റം അദ്ദേഹത്തെ മുഖ്യമന്ത്രി സ്ഥാനത്ത് നിന്ന് നീക്കിയപ്പോള് – 2018 ലെ നിയമസഭാ തിരഞ്ഞെടുപ്പിന് ശേഷം കോണ്ഗ്രസ് അധികാരം ഏറ്റെടുത്തു. അതിനര്ത്ഥം കമല്നാഥിന്റെ പാതയിലെ ഒരേയൊരു തടസ്സമായ ജ്യോതിരാദിത്യ സിന്ധ്യ വഴി മാറി എന്നാണ്.
ദുര്ബലപ്പെടുത്തുന്ന ആഭ്യന്തര അധികാര തര്ക്കങ്ങളില് നിന്ന് മോചിതനായ, സംസ്ഥാന കോണ്ഗ്രസ് അധ്യക്ഷനായ നാഥ്, മധ്യപ്രദേശില് പര്യടനം നടത്തുകയും ശിവരാജ് സിംഗ് ചൗഹാന് സര്ക്കാരിനെതിരെ ഒരു പ്രചരണം നടത്തുകയും ദീര്ഘകാല എംപി മുഖ്യമന്ത്രിയും പ്രാദേശിക പ്രശ്നങ്ങളും കേന്ദ്രീകരിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. കര്ണാടകയില് കോണ്ഗ്രസ് പ്രചാരണം നടത്തിയതില് നിന്ന് തികച്ചും വ്യത്യസ്തമല്ല.
ഹിമാചലിലും കര്ണാടകയിലും ചെയ്തതുപോലെ, വോട്ടുചെയ്യാന് സമയമാകുമ്പോള് ആളുകള്ക്കിടയില് ഒരു തിരിച്ചുവിളിക്കല് മൂല്യം വളര്ത്തിയെടുക്കാന് പാര്ട്ടി ഇതിനകം തന്നെ ജനപ്രീയ പ്രഖ്യാപിക്കാന് തുടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്, 1,500 രൂപ വാഗ്ദാനം ചെയ്തുകൊണ്ട് നാരി സമ്മാന് യോജന, അധികാരത്തിലെത്തിയാല് സ്ത്രീകള്ക്കും ഗാര്ഹിക ഗ്യാസ് സിലിണ്ടറിനും 500 രൂപ. എന്നിവ ഉള്പ്പെടുന്നതാണ് പ്രഖ്യാപനങ്ങള്. ഹിന്ദുത്വത്തിന്റെ ആഴത്തിലുള്ള വേരുകള് കണക്കിലെടുത്ത്, കമല്നാഥ് തന്റെ വിശ്വാസത്തോടുള്ള തന്റെ അവകാശവാദത്തിന് അടിവരയിടുന്നതില് നിന്ന് പിന്മാറിയില്ല – കര്ണാടകയില് കോണ്ഗ്രസ് ചെയ്തത് പോലെയല്ല, ബജ്റംഗ്ദളിനെയും പോപ്പുലര് ഫ്രണ്ട് ഓഫ് ഇന്ത്യയെയും തീവ്രമായ സംഘടനകളായി ബ്രാക്കറ്റ് ചെയ്തുകൊണ്ട്. പരിശോധനകള് ആവശ്യമാണ്.
2018ലെ തിരഞ്ഞെടുപ്പില്, മധ്യപ്രദേശില് ബി.ജെ.പി.യെക്കാള് മുന്നിലെത്തിയപ്പോള്, കോണ്ഗ്രസ് പ്രകടനപത്രികയില് ‘രാം വാന് ഗമന് പാത’ വികസിപ്പിക്കുമെന്ന് വാഗ്ദാനം ചെയ്തിരുന്നു, എല്ലാ പഞ്ചായത്തുകളിലും ഗോശാലകള് നിര്മ്മിക്കുകയും ‘ഗോമൂത്രം’ വാണിജ്യാടിസ്ഥാനത്തില് നിര്മ്മിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു. രാമനവമിയും ഹനുമാന് ജയന്തിയും ആഘോഷിക്കാന് കേഡറുകളോട് ആവശ്യപ്പെടുക, സുന്ദരകാണ്ഡം (രാമായണത്തിന്റെ ഭാഗം), ഹനുമാന് ചാലിസ എന്നിവ പാരായണം ചെയ്യുക തുടങ്ങിയ നടപടികളാണ് ഇത്തവണ കമല്നാഥ് സ്വീകരിച്ചിരിക്കുന്നത്.
ഛത്തീസ്ഗഡ്
ടി എസ് സിംഗ് ദിയോ, താംരധ്വജ് സാഹു എന്നീ രണ്ട് തുല്യശക്തികളോട് പൊരുതി 2018 ല് ഒരു കോണ്ഗ്രസ് സര്ക്കാരിന്റെ തലപ്പത്ത് അദ്ദേഹം മുഖ്യമന്ത്രിയാകാം, എന്നാല് ഇപ്പോള് ഭൂപേഷ് ബാഗേല് മറ്റുള്ളവരേക്കാള് വളരെ മുന്നിലാണ്. സിംഗ് ദിയോ ഇടയ്ക്കിടെ വിയോജിപ്പിന്റെ സ്വരങ്ങള് പുറപ്പെടുവിച്ചേക്കാം, എന്നാല് ചിലര് പാര്ട്ടി ബഗേലിനെ പുറത്താക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു, ബാഗേലിനെതിരെയുള്ള ‘അഴിമതി’ കേസുകള് വെല്ലുവിളിയാണ്. എന്ഫോഴ്സ്മെന്റ് ഡയറക്ടര് കുറച്ചുകാലമായി അദ്ദേഹത്തിന് പുറകെയുണ്ട്.
ഈ വിഷയങ്ങളില് ബിജെപി സര്ക്കാരിനെ ആക്രമണാത്മകമായി ലക്ഷ്യം വയ്ക്കുമെന്ന് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു, എന്നാല് സംസ്ഥാനത്ത് ഒരു ജനകീയ മുഖത്തിന്റെ അഭാവത്തില്, ഈ കേസുകളെ ഏതെങ്കിലും തരത്തിലുള്ള ഭരണവിരുദ്ധ വികാരമാക്കി മാറ്റാന് അവര്ക്ക് എത്രത്തോളം കഴിയുന്നുവെന്നത് കണ്ടറിയണം. അതേസമയം, ഇതിനെ മറികടക്കാന് നിരവധി ക്ഷേമ പദ്ധതികളും ബാഗേല് കൊണ്ടുവരുന്നു.
കൂടാതെ, ഛത്തീസ്ഗഢ് മുഖ്യമന്ത്രിയും രാഷ്ട്രീയ ഹിന്ദുത്വവുമായി ഇഴുകിചേര്ന്നു, ഹിന്ദു ഉത്സവങ്ങള് ആഘോഷിക്കുന്നതില് നിന്ന് പാര്ട്ടി പിന്തിരിയേണ്ടതില്ലെന്ന് വിശ്വസിക്കുന്ന കോണ്ഗ്രസ് നേതാക്കള്ക്കിടയില്. ബിജെപിയില് നിന്ന് ഹിന്ദുത്വ പാര്ട്ടിയെന്ന പേര് മാറ്റേണ്ടത് അത്യന്താപേക്ഷിതമാണെന്ന് ബാഗേല് കരുതുന്നു.
വനവാസ കാലത്ത് ഛത്തീസ്ഗഡില് രാമന് സഞ്ചരിച്ചതായി കരുതപ്പെടുന്ന ‘റാം, വാന് ഗമന് പര്യടന് പരിപത്ത്’ എന്ന ടൂറിസം സര്ക്യൂട്ട് വികസിപ്പിക്കുക, മനസ് മണ്ഡലി പ്രോത്സാഹന് യോജന, സംസ്ഥാനത്തുടനീളം എട്ട് രാമ പ്രതിമകള് സ്ഥാപിക്കാനുള്ള തീരുമാനം, ഗോധന് ന്യായ് യോജന തുടങ്ങിയ പദ്ധതികള്. ബാഗേലിന്റെ തിരഞ്ഞെടുപ്പിന് മുന്നെയുള്ള തന്ത്രത്തിന്റെ ഭാഗങ്ങളാണ്.
രാജസ്ഥാന്
മധ്യപ്രദേശ്, ഛത്തീസ്ഗഢ് എന്നിവയില് നിന്ന് വ്യത്യസ്തമായി, രാജസ്ഥാനില് കോണ്ഗ്രസിന് രണ്ട് പക്ഷമുണ്ട്. മുഖ്യമന്ത്രി അശോക് ഗെഹ്ലോട്ടും സച്ചിന് പൈലറ്റും തമ്മിലുള്ള ആവര്ത്തിച്ചുള്ള തര്ക്കം അവസാനിക്കുന്നില്ല. സച്ചിന് പൈലറ്റിന്റെ അന്ത്യശാസനത്തോടെ കോണ്ഗ്രസ് പുതിയ തകര്ച്ചയിലേക്ക് പ്രവേശിച്ചേക്കാം.
തന്റെ സര്ക്കാരിനെതിരെ വെല്ലുവിളി ഉയരുന്ന സാഹചര്യത്തില് ഗെഹ്ലോട്ട് ഈ വര്ഷം ആദ്യം തന്റെ അവസാന ബജറ്റില് 76 ലക്ഷം കുടുംബങ്ങള്ക്ക് 500 രൂപയ്ക്ക് എല്പിജി സിലിണ്ടറുകള് ഉള്പ്പെടെ നിരവധി ക്ഷേമ പദ്ധതികള് പ്രഖ്യാപിച്ചു, 4 ലക്ഷത്തിലധികം പേര്ക്ക് പ്രതിമാസം 100 യൂണിറ്റ് വരെ സൗജന്യ വൈദ്യുതി. സംസ്ഥാനത്തെ 1.19 കോടി ഉപഭോക്താക്കളില്, ഒരു കോടിയോളം കുടുംബങ്ങളെ ഉള്ക്കൊള്ളുന്ന സൗജന്യ ഭക്ഷണ പാക്കറ്റുകള്, ചിരഞ്ജീവി ആരോഗ്യ പദ്ധതിയുടെ ഇന്ഷുറന്സ് പരിരക്ഷ ഒരു കുടുംബത്തിന് 10 ലക്ഷം രൂപയില് നിന്ന് 25 ലക്ഷം രൂപയായി വര്ധിപ്പിച്ചു.
എന്നിരുന്നാലും ഗെഹ്ലോട്ട് സര്ക്കാരിനെതിരായ സച്ചിന് പൈലറ്റിന്റെ ഏറ്റവും പുതിയ ഭീഷണി പാര്ട്ടി നേതൃത്വത്തിന് അറിയാം.കര്ണാടകയില് സര്ക്കാര് രൂപീകരണം പൂര്ത്തിയാകുമ്പോള് സംസ്ഥാനത്തെ സ്ഥിതിഗതികള് കൈകാര്യം ചെയ്യുമെന്നും വൃത്തങ്ങള് അറിയിച്ചു. മാത്രമല്ല നിലവിലെ പ്രശ്നങ്ങള് പരിഹരിക്കുന്നത് നീട്ടിവെക്കുന്നതിനുപകരം, അടുത്ത തിരഞ്ഞെടുപ്പിന് മാസങ്ങള് മാത്രം ശേഷിക്കെ ഗെഹ്ലോട്ടിനെ മാറ്റുന്നത് പരിഗണിക്കുന്നില്ലെന്ന് പാര്ട്ടിയെ ശക്തിപ്പെടുത്തുകയാകും ലക്ഷ്യം