തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മിഷന്‍ നിയമനം: ബില്ലുമായി കേന്ദ്രസര്‍ക്കാര്‍, സമിതിയില്‍ ചീഫ് ജസ്റ്റിസില്ല

ന്യൂഡല്‍ഹി: തെരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷനിലെ അംഗങ്ങളെ തിരഞ്ഞെടുക്കുന്നതിന് പ്രധാനമന്ത്രി, ലോക്‌സഭയിലെ പ്രതിപക്ഷ നേതാവ്, പ്രധാനമന്ത്രി നാമനിര്‍ദ്ദേശം ചെയ്യുന്ന ക്യാബിനറ്റ് മന്ത്രി എന്നിവരടങ്ങുന്ന സമിതി രൂപീകരിക്കുന്നതിനുള്ള ബില്ലുമായി കേന്ദ്ര നിയമ മന്ത്രാലയം. സിമിതിയില്‍ സുപ്രീംകോടതി ചീഫ് ജസ്റ്റിസിനെ ഒഴിവാക്കിയുള്ള ബില്ലാണ് കേന്ദ്രത്തിന്റേത്..

കേന്ദ്ര നിയമമന്ത്രി അര്‍ജുന്‍ റാം മേഘ്വാള്‍ മുഖ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണറുടെയും(സിഇസി) മറ്റ് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണര്‍മാരുടെയും(ഇസി) നിയമനം, സേവന വ്യവസ്ഥകള്‍, ഓഫീസ് കാലാവധി എന്നിവ നിയന്ത്രിക്കുന്നത് സംബന്ധിച്ചാണ് ബില്‍. മാര്‍ച്ചില്‍ മുഖ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണറുടെയും മറ്റ് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണര്‍മാരുടെയും നിയമനത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഹര്‍ജി പരിഗണിക്കവേ, പ്രധാനമന്ത്രി, പ്രതിപക്ഷ നേതാവ്, ചീഫ് ജസ്റ്റിസ് എന്നിവരടങ്ങിയ ഉന്നതാധികാര സമിതി മൂന്നംഗ ഇസിഐയെ തിരഞ്ഞെടുക്കാമെന്ന് സുപ്രീം കോടതി വിധിച്ചിരുന്നു. സിഇസിയുടെയും ഇസിയുടെയും നിയമനം സംബന്ധിച്ച നിയമം പാര്‍ലമെന്റ് പാസാക്കുന്നതുവരെ ബാധകമാകുമെന്ന് സുപ്രീംകോടതി നിര്‍ദേശിച്ചിരുന്നു.

മുഖ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണറും മറ്റ് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണര്‍മാരും (അപ്പോയ്മെന്റ് വ്യവസ്ഥകളും സേവന കാലാവധിയും) ബില്‍, 2023, ആമുഖത്തിനായി ലിസ്റ്റ് ചെയ്തിരിക്കുന്നത് പോലെ, സെക്രട്ടറിക്ക് തുല്യമായ പദവി വഹിക്കുന്നവരില്‍ നിന്നുള്ള ഒരു സിഇസിയും മറ്റ് ഇസിമാരും അടങ്ങുന്നതാണ് ഇസിഐ. ഇന്ത്യാ ഗവണ്‍മെന്റിന് ഇലക്ഷന് മാനേജ്‌മെന്റിലും നടത്തിപ്പിലും അറിവും പരിചയവുമുള്ള സത്യസന്ധതയുള്ള വ്യക്തികളായിരിക്കണമെന്നും നിര്‍ദ്ദേശമുണ്ട്.

ആദ്യം, കാബിനറ്റ് സെക്രട്ടറിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഒരു സെര്‍ച്ച് കമ്മിറ്റി, സെക്രട്ടറിയുടെ റാങ്കില്‍ കുറയാത്ത രണ്ട് അംഗങ്ങളെ ഉള്‍പ്പെടുത്തി, 'തെരഞ്ഞെടുപ്പുമായി ബന്ധപ്പെട്ട കാര്യങ്ങളില്‍ അറിവും അനുഭവപരിചയവുമുള്ള, അഞ്ച് അംഗങ്ങളുടെ ഒരു പാനല്‍ തയ്യാറാക്കും'. ഇത് പിന്നീട് പ്രധാനമന്ത്രിയുടെ അധ്യക്ഷനായ സെലക്ഷന്‍ കമ്മിറ്റിക്ക് അയക്കും.

മുഖ്യ തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണറുടെയും മറ്റ് തിരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണര്‍മാരുടെയും നിയമനം ഏതെങ്കിലും ഒഴിവ് കാരണമോ സെലക്ഷന്‍ കമ്മിറ്റിയുടെ ഭരണഘടനയിലെ എന്തെങ്കിലും അപാകത മൂലമോ അസാധുവാകില്ല, സെലക്ഷന്‍ കമ്മിറ്റി അതിന്റെ നടപടിക്രമങ്ങള്‍ സുതാര്യമായ രീതിയില്‍ നിയന്ത്രിക്കും, കൂടാതെ സെര്‍ച്ച് കമ്മിറ്റിയുടെ പാനലില്‍ ഉള്‍പ്പെട്ടിരിക്കുന്നവരെ കൂടാതെ മറ്റേതെങ്കിലും വ്യക്തിയെ അതിന് പരിഗണിക്കാമെന്നും ബില്ലില്‍ പറയുന്നു. കേന്ദ്രസര്‍വീസില്‍ നിന്നും വിആര്‍എസ് എടുത്ത അരുണ്‍ ഗോയലിനെ, തൊട്ടടുത്തു തന്നെ തെരഞ്ഞെടുപ്പ് കമ്മീഷണറായി നിയമിച്ചതിനെ സുഎ്രീം കോടതിയുടെ അഞ്ചംഗ ഭരണഘടനാ ബെഞ്ച് വിമര്‍ശിച്ചിരുന്നു.