ലഹരിയെന്ന മഹാമാരി: ഓരോ 12 മിനിറ്റിലും ലഹരിക്കടിമയായ ഒരാൾ ശ്രീനഗറിലെ ആശുപത്രിയിൽ എത്തുന്നു

മകൻ മരിച്ചതിൽ തനിക്ക് ആശ്വാസമുണ്ടെന്ന് ഒരു പിതാവ് പറയുന്നു. ബാരാമുള്ളയിലെ മങ്ങിയ വെളിച്ചമുള്ള മുറിയിൽ ഇരുന്നുകൊണ്ട് അറുപത്തിമൂന്നുകാരനായ പിതാവ് പറഞ്ഞു, “ഞങ്ങൾക്ക് ഇത് ഇനി സഹിക്കാൻ കഴിയില്ല." ശ്രീനഗറിലെ എസ്എംഎച്ച്എസ് ഹോസ്പിറ്റലിലെ ഡ്രഗ് ഡി-അഡിക്ഷൻ സെന്ററിൽ മണിക്കൂറുകളോളം ചെലവഴിച്ചതിന് ശേഷം 32 വയസ്സുള്ള മകന് കുറച്ച് പുരോഗതി കൈവരിച്ചു. പക്ഷേ വീണ്ടും പഴയപ്പടിയായി. ഫെബ്രുവരിയിൽ അവർക്ക് മകനെ നഷ്ടമായി.

ഇപ്പോൾ അവരുടെ മറ്റ് രണ്ട് ആൺമക്കളെ പരിപാലിക്കുന്നു. ഒരാൾക്ക് 21 വയസ്സ്, മറ്റേയാൾ 27. ലഹരിമരുന്നിന് ഇരയായ ഇവർ ഇപ്പോൾ പുനരധിവാസ കേന്ദ്രത്തിൽനിന്നു പുറത്ത് വന്നു. ഇവരുടെ അച്ഛന് ഒരു പലചരക്ക് കടയാണ് ഉണ്ടായിരുന്നത്. അതും ഇപ്പോൾ അടച്ചിരിക്കുകയാണ്. അടുത്തതായി എന്ത് സംഭവിക്കുമെന്ന് ആർക്കും ഊഹമില്ല.

താഴ്‌വരയിൽ ഉടനീളം, ലഹരിമരുന്ന് ആസക്തിയുടെ നിശബ്ദവും വിനാശകരവുമായ മഹാമാരി കുടുംബങ്ങളിൽ നാശം വിതയ്ക്കുകയും പൊതുജനാരോഗ്യ സംവിധാനത്തെ അതിന്റെ പരിധിയിലേക്ക് എത്തിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.

ഇത് ആശുപത്രികളെയും ക്ലിനിക്കുകളെയും തടസ്സപ്പെടുത്തുന്നു, ഡിടെൻഷൻ സെന്ററുകൾ ചെറുപ്പക്കാരെകൊണ്ട് നിറയുന്നു. എഫ്‌ഐ‌ആറുകൾ കൂടുന്നു, ദുരന്തത്തിന്റെയും നഷ്ടത്തിന്റെയും പാത ബാക്കിയാക്കുന്നതായി ഇന്ത്യൻ എക്സ്പ്രസ് നടത്തിയ അന്വേഷണത്തിൽ കണ്ടെത്തി.

രണ്ട് മാസത്തിലേറെയായി, ഇന്ത്യൻ എക്സ്പ്രസ് ബാരാമുള്ള മുതൽ ശ്രീനഗർ, കുപ്‌വാര മുതൽ അനന്ത്നാഗ് വരെയുള്ള നിരവധി അഡിക്ഷൻ ചികിത്സാ കേന്ദ്രങ്ങൾ സന്ദർശിച്ചു. പ്രശ്നത്തിന്റെ അഭൂതപൂർവമായ വ്യാപ്തിയെക്കുറിച്ചറിയാൻ മാപ്പ് ദുരിതബാധിതരായ കുടുംബങ്ങൾ, ഡോക്ടർമാർ, സൈക്യാട്രിസ്റ്റുകൾ, കൗൺസിലർമാർ, ബ്യൂറോക്രാറ്റുകൾ, പോലീസ് ഉദ്യോഗസ്ഥർ എന്നിവരുമായി സംസാരിച്ചു. ഇത് തീവ്രവാദത്തേക്കാൾ മോശമാണ്, ജമ്മു കാശ്മീരിലെ ഉന്നത പോലീസ് ഓഫീസർ, ഡയറക്ടർ ജനറൽ ദിൽബാഗ് സിംഗ്, ഇത് വ്യക്തമായി പറഞ്ഞു.

ഔദ്യോഗിക രേഖകളിലൂടെ നടത്തിയ അന്വേഷണത്തിലൂടെ വ്യക്തമായത് വെളിപ്പെടുത്തുന്നു:

• ഒരു വർഷത്തിനിടെ ശ്രീനഗറിലെ എസ്എംഎച്ച്എസ് ഹോസ്പിറ്റലിലെ, താഴ്‌വരയിലെ ഏറ്റവും വലിയ ഡിസ്ട്രിക്റ്റ് ഡി-അഡിക്ഷൻ സെന്ററിൽ ഒപിഡി സന്ദർശിക്കുന്ന രോഗികളുടെ എണ്ണം 2023 മാർച്ചിൽ 75% ഉയർന്ന് 41,110 ആയി. ഓരോ 12 മിനിറ്റിലും ഒരു രോഗി ഒപിഡിയിലേക്ക് എത്തുന്നു.
• കഴിഞ്ഞ 18 മാസങ്ങളിൽ, കശ്മീർ ഡിവിഷനിലെ 10 ജില്ലകളിൽ എട്ടിനും അഡിക്ഷൻ ചികിത്സാ സൗകര്യം (ATF) ലഭിച്ചു. ശേഷിക്കുന്ന രണ്ട് ജില്ലകളിൽ, ഒന്നിൽ (കുപ്‌വാര) ഡീ-അഡിക്ഷൻ സെന്റർ ഉണ്ട്, മറ്റൊന്നിൽ (ഗന്ദേർബൽ) ഉടൻ തന്നെ എടിഎഫ് പ്രവർത്തിക്കും. ഈ കാലയളവിൽ, ബന്ദിപോറ, ബുഡ്ഗാം, ഷോപിയാൻ, കുൽഗാം, പുൽവാമ എന്നീ അഞ്ച് ജില്ലകളിലെ എടിഎഫുകളിൽ 6,000 രോഗികളെ ഒരുമിച്ച് ചികിത്സിച്ചു.
• പോലീസ് രേഖകൾ കാണിക്കുന്നത് 2019-ലെ 103 കിലോഗ്രാം ഹെറോയിൻ പിടിച്ചെടുത്തിരുന്ന സ്ഥാനത്ത് 2022-ൽ അത് ഇരട്ടിയായി, 240 കിലോ ആയി. കശ്മീരിൽ ലഹരിമരുന്ന് ഉപയോഗിക്കുന്ന നാലിൽ മൂന്ന് പേരും ഹെറോയിൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു.
• 2022-ൽ, 1,850 എഫ്‌ഐആറുകൾ പോലീസ് ഫയൽ ചെയ്യുകയും 2,756 അറസ്റ്റുകൾ നടത്തുകയും ചെയ്തു. ഇവ രണ്ടും 2019 നെ അപേക്ഷിച്ച് 60 ശതമാനം കൂടുതലാണ്.
• 15-30 വയസ്സ് പ്രായമുള്ള യുവാക്കൾക്കിടയിൽ ലഹരിമരുന്നിന്റെ ഉപയോഗം വ്യാപകമാണ്. ജമ്മു കശ്മീർ സർക്കാരുമായി സഹകരിച്ച് കശ്മീരിലെ ഇൻസ്റ്റിറ്റ്യൂട്ട് ഓഫ് മെന്റൽ ഹെൽത്ത് ആൻഡ് ന്യൂറോ സയൻസസ് (Imhanks-K) നടത്തിയ 2022-23 സർവേയിൽ പറയുന്നത് 25% ഉപയോക്താക്കൾ തൊഴിലില്ലാത്തവരാണെന്നും എന്നാൽ 8% മാത്രമാണ് നിരക്ഷരരെന്നും പറയുന്നു. 15% ബിരുദധാരികളും 14% ഇന്റർമീഡിയറ്റും 33% മെട്രിക്സ് യോഗ്യതയുള്ളവരും അതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.

“യുവാക്കൾ ലഹരിമരുന്ന് ഉപയോഗിക്കുന്ന പ്രധാന ഗ്രൂപ്പായതിനാൽ സ്കെയിൽ ഭയപ്പെടുത്തുന്നതും ഭയങ്കരവുമാണ്. ഇത് ഒരു പ്രശ്‌നമല്ല, നമ്മുടെ സമൂഹത്തിലെ ഒരു പകർച്ചവ്യാധിയാണ്, ”ഇംഹാൻസ്-കെയുടെ സർവേ ടീമിനെ നയിച്ച ശ്രീനഗർ ഡിഡിസിയുടെ പ്രൊഫസറും ഇൻചാർജുമായ ഡോ. യാസിർ റാഥർ പറഞ്ഞു.

“ഞങ്ങൾക്ക് ഈ വിഷയത്തിൽ വളരെയധികം ശ്രദ്ധയുണ്ട്. ഒന്ന്, ലഹരിമരുന്ന് വിതരണ ശൃംഖല തകർക്കണം. രണ്ടാമത്തേത് അവബോധം വർദ്ധിപ്പിക്കുക, മൂന്നാമത്തേത് ഇരയെ ഒരു കുറ്റവാളിയെപ്പോലെ പരിഗണിക്കാതിരിക്കുകയും പുനരധിവാസത്തിനുള്ള അവസരങ്ങൾ നൽകുകയും ചെയ്യുക. അവരുടെ ശൃംഖലകളെ ലക്ഷ്യം വയ്ക്കാൻ കൂടുതൽ അറസ്റ്റുകൾ ഉണ്ട്, കൂടുതൽ കേസുകൾ, കൂടാതെ സർക്കാരിൽ ഉള്ളവർക്കെതിരെയും നടപടിയെടുക്കും. ഇത് തുടരും,” പ്രതിസന്ധിയെയും ഇതിനെ മറിക്കടക്കുന്നതിനെയുംക്കുറിച്ച് ചോദിച്ചപ്പോൾ ലെഫ്റ്റനന്റ് ഗവർണർ മനോജ് സിൻഹ ഇന്ത്യൻ എക്‌സ്പ്രസിനോട് പറഞ്ഞു.

ചുമതല വെട്ടിക്കുറച്ചു

ഇംഹാൻസ്-കെ സർവേയുടെ വെളിപ്പെടുത്തലുകൾ ഞെട്ടിപ്പിക്കുന്നതാണ്: 2022-23 കാലയളവിൽ, താഴ്‌വരയിൽ ലഹരിവസ്തുക്കളുടെ ദുരുപയോഗം 2.87 ശതമാനവും (ജനസംഖ്യയുടെ) ഒപിയോയിഡ് ആശ്രിതത്വം 2.23 ശതമാനവുമാണ് (ജനസംഖ്യയുടെ). നാല് വർഷം മുമ്പ്, 'ഇന്ത്യയിലെ ലഹരിവസ്തുക്കളുടെ ഉപയോഗത്തിന്റെ വ്യാപ്തി'യെക്കുറിച്ചുള്ള 2019 ലെ കേന്ദ്ര സർക്കാർ റിപ്പോർട്ട് അനുസരിച്ച്, ജമ്മു (കശ്മീർ മാത്രമല്ല) മുഴുവൻ ഒപിയോയിഡ് വ്യാപനം വെറും 1.5 ശതമാനമായിരുന്നു.

ഇത് പഞ്ചാബ് 2.8 ശതമാനം, ഹരിയാന 2.5 ശതമാനം, ഡൽഹി 2.3 ശതമാനം, ഹിമാചൽ പ്രദേശ് 1.7 ശതമാനം, സമാനമായ എല്ലാ സംസ്ഥാനങ്ങളേക്കാളും വളരെ കുറവാണ്. കശ്മീരിലെ ലഹരിമരുന്ന് പ്രശ്‌നം ഭയാനകമായ മാനദണ്ഡങ്ങൾ മറികടന്നു,”ഡോ. റാതർ പറഞ്ഞു.

ഭൂമിശാസ്ത്രവും ഘടകങ്ങളുടെ ശ്രേണിയും

വിദഗ്ധർ ഇതിന് പിന്നിൽ നിരവധി ഘടകങ്ങളെ ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നു: സമൂഹത്തിലെ വിനോദത്തിന്റെ അഭാവം മുതൽ കുറച്ച് ജോലികളും സാമ്പത്തിക സമ്മർദ്ദവും സംഘർഷമേഖലയിലെ ജീവിതവും അതിന്റെ അനിശ്ചിതത്വങ്ങളും, കോവിഡ്-19 കാലത്തെ ലോക്ക്ഡൗണിന്റെ വിരസതയും, ഹെറോയിന്റെ എളുപ്പത്തിലുള്ള ലഭ്യതയും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.

30 ഫീൽഡ് സൂപ്പർവൈസർമാരും അഞ്ച് പ്രോജക്ട് മാനേജർമാരും അടങ്ങുന്ന ഒരു ടീമിന്റെ നേതൃത്വത്തിൽ കശ്മീരിലെ 10 ജില്ലകളും ഉൾക്കൊള്ളിച്ച ആദ്യ സർവേയായിരുന്നു ഇംഹാൻസ്-കെയുടേത്. കശ്മീരിലെ 10 ജില്ലകളിൽനിന്നായി 67,468 വ്യക്തികൾക്ക് സൈക്കോ ആക്റ്റീവ് പദാർത്ഥങ്ങളെ ആശ്രയിക്കുന്ന ഒരു പാറ്റേൺ കാണപ്പെട്ടു. 2022 മാർച്ചിനും 2023 മാർച്ചിനും ഇടയിലാണ് സർവേ നടന്നത്.

താഴ്‌വരയിലെ സൈക്യാട്രിസ്റ്റുകളെയും ഡോക്ടർമാരെയും അസ്വസ്ഥതരാക്കിയത്, ഉപയോക്താക്കളിൽ 90 ശതമാനത്തിലേറെയും ചെറുപ്പക്കാരാണ് എന്നതാണ് - ഏകദേശം 28 വയസ്സ് പ്രായമുള്ളവർ. മൊത്തം വ്യാപനത്തിൽ, 52,404 (അല്ലെങ്കിൽ 77.67 ശതമാനം) വ്യക്തികൾ ഹെറോയിനെ ആശ്രയിച്ചു.

ഹെറോയിൻ ആണ് ഏറ്റവും കൂടുതൽ ഉപയോഗിക്കുന്ന മരുന്നെങ്കിൽ, അത് ഏറ്റവും ചെലവേറിയതുമാണ്. ഒരു ഉപയോക്താവിന്റെ ശരാശരി പ്രതിമാസ ചെലവ് 88,183 രൂപയാണെന്ന്, ഇംഹാൻസ്-കെ സർവേയിൽ പറയുന്നു.

"നിരോധിത ലഹരിമരുന്നുകളുടെ ഉപയോഗം, പ്രത്യേകിച്ച് ഹെറോയിൻ, ഓരോ ദിവസം കഴിയുന്തോറും വർദ്ധിച്ചുവരികയാണ്. അമിത ഡോസ് മൂലമുണ്ടാകുന്ന മരണങ്ങളും വർദ്ധിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്, ” ശ്രീനഗറിലെ എസ്എംഎച്ച്എസ് ആശുപത്രിയിലെ ഡ്രഗ് ഡി-അഡിക്ഷൻ സെന്റർ (ഡിഡിസി) മേധാവി ഡോ.റാതർ പറഞ്ഞു.

"ഹൃദയസ്തംഭനം മൂലം മരിക്കുന്ന 25-35 വയസ് പ്രായമുള്ള യുവാക്കളെ കുറിച്ചുള്ള വിയോഗ പോസ്റ്റുകളുടെ എണ്ണം ഫെയ്‌സ്ബുക്കിൽ വർദ്ധിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുകയാണ്. ഇവ കൂടുതലും ലഹരിമരുന്ന് അമിതമായി കഴിച്ചതിലൂടെ ഉണ്ടായതാണെന്ന് എനിക്കറിയാം. ഒരു കുടുംബവും ഇതിനെക്കുറിച്ച് അധികം സംസാരിക്കാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്നില്ല," പേര് വെളിപ്പെടുത്താൻ ആഗ്രഹിക്കാത്ത ഒരു ഡെപ്യൂട്ടി കമ്മീഷണർ പറഞ്ഞു.

ശ്രീനഗറിലെ എസ്എംഎച്ച്എസ് ഹോസ്പിറ്റലിലെ ഡിഡിസിയില ഒപിഡി സന്ദർശിക്കുന്ന ലഹരിമരുന്നിന് അടിമകളായവരുടെ എണ്ണം ആനുപാതികമായി ഇല്ലെന്ന് അദ്ദേഹം ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുന്നു. കാരണം മറ്റ് ജില്ലകളിൽ നിന്നുള്ളവർ സ്വന്തം ജില്ലാ ആശുപത്രികളിലെ എടിഎഫ് അല്ലെങ്കിൽ ഡിഡിസി സന്ദർശിച്ചാൽ മറ്റുള്ളവരാൽ തിരിച്ചറിയപ്പെടുമെന്ന് ഭയപ്പെടുന്നു.

ഡോ. റാതർ പറയുന്നതനുസരിച്ച്, കാശ്മീർ ഭൂമിശാസ്ത്രപരമായി സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് ഗോൾഡൻ ക്രസന്റിന് സമീപമാണ്. അതിനാൽ ഹെറോയിന്റെ സുലഭമാണ് (ഇറാൻ, അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ, പാകിസ്ഥാൻ എന്നിവിടങ്ങളിലെ അനധികൃത കറുപ്പ് ഉൽപാദന മേഖലകളെ ഗോൾഡൻ ക്രസന്റ് സൂചിപ്പിക്കുന്നു).

നിയന്ത്രണരേഖയ്ക്ക് അപ്പുറത്ത് നിന്നാണ് ഹെറോയിൻ വരുന്നതെന്ന് ഡിജിപി സിംഗ് സമ്മതിക്കുകയും ചൂണ്ടിക്കാണിക്കുകയും അത് ലഹരിമരുന്ന്-ഭീകരതയുടെ പുതിയ പ്രശ്‌നം ഉയർത്തുകയും ചെയ്യുന്നു. മാത്രമല്ല, താഴ്‌വരയിൽ മദ്യപാനം കുറവായതിനാൽ (പ്രധാന ജനസംഖ്യ മുസ്‌ലിംകളാണ്) യുവാക്കൾ ഹെറോയിൻ ഉപയോഗിക്കുന്നു. "മറ്റ് ഹെറോയിൻ ഉപയോഗവുമായി താരതമ്യപ്പെടുത്തുമ്പോൾ കുത്തിവയ്പ്പിലൂടെയുള്ള ഹെറോയിൻ ഉപഭോഗത്തിൽ വർദ്ധനവുണ്ടായിട്ടുണ്ട്. കാരണം ഫലത്തിന് കുറച്ച് അളവ് മാത്രമേ ആവശ്യമുള്ളൂ," ഡോ.റാതർ പറഞ്ഞു.

ലഹരിമരുന്ന് ഉപയോഗത്തിൽ മാറ്റം

"താഴ്വരയുടെ എല്ലാ ഭാഗങ്ങളിലും സൗജന്യമായി ലഭ്യമാകുന്ന" മരുന്നുകൾ ഉപയോഗിച്ച് കഴിഞ്ഞ എട്ട് വർഷമായി ഒപിയോയിഡുകളുടെ ഉപയോഗം കൂടുതൽ വ്യാപകമായതായി ഡിഡിസി ശ്രീനഗറിലെ കൺസൾട്ടന്റ് ഡോ. സാജിദ് വാനി പറഞ്ഞു.1984 നും 2000 നും ഇടയിൽ കഞ്ചാവിന്റെ ഉപയോഗം കൂടുതലായിരുന്നു. തുടർന്ന് ഫാർമസ്യൂട്ടിക്കൽസിന്റെ ദുരുപയോഗത്തിലേക്ക് മാറി - വേദനസംഹാരികളായ ടാപെന്റഡോൾ, ട്രമഡോൾ തുടങ്ങിയവ. "ഇത് വേദന കൈകാര്യം ചെയ്യുന്നതിനായി കുറിപ്പടികളി നൽകിയതായിരുന്നു, എന്നാൽ രോഗികൾ അവയിൽ ആശ്രയിക്കുന്നത് തുടർന്നു," ഡോ വാനി പറഞ്ഞു.

ഏകദേശം ഒരു ദശാബ്ദത്തോളം താഴ്‌വരയിൽ ഫാർമസ്യൂട്ടിക്കലുകളെ ആശ്രയിക്കുന്നത് നിലനിന്നിരുന്നപ്പോൾ, 2010-ൽ ഡോക്ടർമാരും ഉദ്യോഗസ്ഥരും മറ്റൊരു മാറ്റം ശ്രദ്ധിച്ചു. ഇത്തവണ ഒപിയോയിഡുകളിലേക്കും ഹാർഡ് മരുന്നുകളിലേക്കുമാണ് ഉപയോഗം മാറിയത്. വേദനസംഹാരികൾക്ക് 450-500 രൂപയും ഹെറോയിന് ഒരു ഗ്രാമിന് 3,000-4,000 രൂപയുമാണ് വില. ഏകദേശം 2011 ലും 2012 ലും, താഴ്‌വരയിൽ ഹെറോയിന്റെ ലഭ്യത വർദ്ധിച്ചു. പക്ഷേ ഞങ്ങളെ ആശ്രയിക്കുന്ന ആളുകൾ കുറവായിരുന്നു. ഏകദേശം 2015 വരെ പ്രതിദിനം രണ്ടോ മൂന്നോ പേർ മാത്ര,,”ഡോ. വാനി പറഞ്ഞു.

വിപണിയിലെ പ്രധാന ലഹരിമരുന്നുകളിൽ ഹെറോയിൻ, കഞ്ചാവ്, കറുപ്പ്, ബ്യൂപ്രനോർഫിൻ എന്നിവ ഉൾപ്പെടുന്നു (ഇത് ആസക്തി ചികിത്സാ സൗകര്യങ്ങളിലൂടെ ലഭ്യമാണ്). “ഇത് ദുരുപയോഗം ചെയ്യപ്പെടുകയും കരിഞ്ചന്തയിൽ ലഭ്യമാവുകയും ചെയ്യുന്നു,”പോലീസ് വൃത്തങ്ങൾ പറഞ്ഞു. “ടപെന്റഡോൾ പോലുള്ള ഔഷധ ഓപിയേറ്റുകളും മറ്റ് ട്രമഡോൾ തയ്യാറെടുപ്പുകളും സിന്തറ്റിക് മരുന്നുകളും കശ്മീരിലേക്കുള്ള കടന്നുകയറാൻ തുടങ്ങിയിരിക്കുന്നു.”

2019ൽ 392 കിലോഗ്രാം ചരസ് ജമ്മുകശ്മീരിൽ നിന്ന് പിടികൂടിയപ്പോൾ, 2022ൽ ഇത് 497 കിലോഗ്രാമായി വർധിച്ചു. ഹെറോയിൻ 2019ൽ 103 കിലോഗ്രാമിൽ നിന്ന് കഴിഞ്ഞ വർഷം 239 കിലോഗ്രാമായി വർധിച്ചു. 2019 ൽ കണ്ടെടുത്ത ഏകദേശം 51 കിലോ കഞ്ചാവിൽ നിന്ന്, കഴിഞ്ഞ വർഷം ജമ്മു കശ്മീർ പോലീസ് 248 കിലോ കഞ്ചാവും 1,025 കിലോ ഭാംഗും വൻതോതിൽ കുറിപ്പടി മരുന്നുകളും പിടിച്ചെടുത്തു.

റിപ്പോർട്ടിംഗിലെ വർദ്ധനവ്

2019 ആയപ്പോഴേക്കും, രോഗികളുടെ എണ്ണം പ്രതിവർഷം ആയിരക്കണക്കിന് ആയിതുടങ്ങി. 2022 മാർച്ചിനും 2023 മാർച്ചിനും ഇടയിൽ, ശ്രീനഗറിലെ എസ്എംഎച്ച്എസ് ഹോസ്പിറ്റലിലെ ഡിഡിസിയിൽ 38,000-ത്തിലധികം ഫോളോ-അപ്പ് രോഗികളും 3,000-ലധികം പുതിയ രോഗികളും എത്തി.

കഴിഞ്ഞ സാമ്പത്തിക വർഷം, 21,000 ഫോളോ-അപ്പ് രോഗികളും 2,000 പുതിയ രോഗികളും ഡിഡിസിയിൽ എത്തിയിരുന്നു. ഡിഡിസിയിലെ രോഗികളിൽ 75 ശതമാനവും ഹെറോയിൻ കുത്തിവച്ച് ഉപയോഗിക്കുന്നവരാണെന്നും പലർക്കും ഹെപ്പറ്റൈറ്റിസ് ബി, സി, ചില കേസുകളിൽ എച്ച്ഐവി എന്നിവ ഉണ്ടെന്നും ഡോ. വാനി പറഞ്ഞു.

ഡിഡിസിയിലെ അഞ്ച് ഡോക്ടർമാർ എല്ലാ പ്രായത്തിലുമുള്ള രോഗികളെ പരിശോധിക്കുന്നുവെന്ന് അദ്ദേഹം പറയുന്നു,15 നും 50 നും ഇടയിൽ. ചിലപ്പോൾ അതിലും മുതിർന്നവരെയും. എന്നിരുന്നാലും, കൗമാരക്കാർ ഏറ്റവും ദുർബലരായ വിഭാഗമായി തുടരുന്നു.

ഡിഡിസിയിലെ വർധിച്ച് വരുന്ന സംഖ്യ കഴിഞ്ഞ രണ്ട് വർഷമായി ലഹരിമരുന്ന് ആസക്തിയെക്കുറിച്ചുള്ള അവബോധത്തെ പ്രതിഫലിപ്പിക്കുന്നുവെന്ന് ഡോക്ടർമാർ പറയുന്നു. കശ്മീരിലെ 10 ജില്ലകളിലെ 8 ജില്ലകളിലും ലഹരിമരുന്ന് വിമുക്ത കേന്ദ്രങ്ങൾ ആരംഭിച്ചതോടെ, ആസക്തിയും ചികിത്സയും സംബന്ധിച്ച പ്രശ്നം ഒരു പരിധിവരെ കുറഞ്ഞു. “രോഗികൾ പതുക്കെ കടന്നുവരാൻ തുടങ്ങി. 100-ൽ 60-ഓളം പേർ സബ്സ്റ്റിറ്റ്യൂഷൻ തെറാപ്പിയോട് നന്നായി പ്രതികരിക്കുന്നു; മറ്റുള്ളവർക്കും വീണ്ടും വരാനുള്ള അവസരമുണ്ട്," വിദഗ്ധ പറയുന്നു.

2016 വരെ, ലഹരിവസ്തുക്കളുടെ ദുരുപയോഗവുമായി പൊരുതുന്ന രോഗികൾക്ക് ഒരു ഡോക്ടറാണ് ഉണ്ടായിരുന്നത്. പ്രത്യേക ഒപിഡി ഇല്ല. “ഇപ്പോൾ അഞ്ച് ഡോക്ടർമാരുണ്ട്, ഭരണത്തിൽ നിന്ന് ശ്രദ്ധേയമായ പിന്തുണയുണ്ട്,”ശ്രീനഗർ ഡിഡിസിയിലെ മറ്റൊരു കൺസൾട്ടന്റായ ഡോ. ഫാസിൽ-ഇ-റൗബ് പറഞ്ഞു. ഗന്ദർബാലും കുപ്‌വാരയും ഒഴികെ, കാശ്മീരിലെ മറ്റെല്ലാ ജില്ലകളിലും ഒപിഡി സൗകര്യങ്ങളുള്ള അഡിക്ഷൻ ട്രീറ്റ്‌മെന്റ് ഫെസിലിറ്റീസ് അല്ലെങ്കിൽ എടിഎഫ് എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്ന അത്തരം കേന്ദ്രങ്ങളുണ്ട്. “ഒരു ദിവസം, ഞങ്ങൾ ഏകദേശം 250 രോഗികളെ കാണുന്നു,”അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.

ഒരു ദിവസം, അവൻ ശീലം ഒഴിവാക്കുമെന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നതിനാലാണ് തന്റെ മകനെ ചികിത്സയ്ക്കായി കൊണ്ടുവരുന്നതെന്ന്, ശ്രീനഗർ ഡിഡിസിയിലെ ആശുപത്രി 40 വയസ്സുള്ള രോഗിയുടെ കൂടെ വന്ന അമ്മ പറഞ്ഞു.

അവരുടെ മകൻ വടക്കൻ കശ്മീരിലെ വിവിധ ജില്ലകൾക്കിടയിൽ പൊതുഗതാഗത വാഹനം ഓടിക്കുന്നു. അവന്റെ ഡ്രൈവർ സുഹൃത്തുക്കളിൽ പലരും ലഹരിമരുന്നിന് അടിമകളാണ്, അവർ പറയുന്നു. "അവന്റെ അച്ഛൻ ഞങ്ങളോടൊപ്പം ആശുപത്രിയിലേക്ക് വരുന്നില്ല, പക്ഷേ ഞാൻ എന്റെ ശ്രമം ഒരിക്കലും നിർത്തില്ല," അമ്മ പറഞ്ഞു. ഇത് മൂന്നാം തവണയാണ് വീണ്ടും രോഗത്തിന്റെ പിടിയിലകപ്പെടുന്നത്.