ന്യൂഡല്‍ഹി:തടവിലാക്കപ്പെട്ട കള്ളക്കടത്തുകാരനായ സുഭാഷ് കപൂറുമായി ബന്ധപ്പെട്ട 77 ഇന്ത്യന്‍ നിര്‍മ്മിതികള്‍ ഉള്‍പ്പെടുത്തിയിട്ടുള്ള പുരാവസ്തുക്കളുടെ പട്ടികയില്‍ വ്യാപകമായ വിമര്‍ശനങ്ങളും നിയമ പരിശോധനയും നേരിട്ടപ്പോള്‍, ന്യൂയോര്‍ക്കിലെ മെട്രോപൊളിറ്റന്‍ മ്യൂസിയം ഓഫ് ആര്‍ട്ട് (മെറ്റ്) അവയില്‍ 16 എണ്ണം ഇന്ത്യയ്ക്ക് തിരികെ നല്‍കിയതായി അറിയിച്ചു.
‘കഴിഞ്ഞ മാസം, പുതിയ തെളിവുകളുടെ വെളിച്ചത്തില്‍, പതിറ്റാണ്ടുകളായി സന്ദര്‍ശകരെ ആകര്‍ഷിച്ച ഒരു ശില്‍പമായ സെലസ്റ്റിയല്‍ നര്‍ത്തകി ഉള്‍പ്പെടെ 16 സൃഷ്ടികള്‍ ഞങ്ങള്‍ ഇന്ത്യയ്ക്ക് തിരികെ നല്‍കി.’ ഈ മാസമാദ്യം മ്യൂസിയം ഡയറക്ടര്‍ മാക്‌സ് ഹോളൈന്‍ പ്രസ്താവനയില്‍ അറിയിച്ചു. 11ാം നൂറ്റാണ്ടിലെ മധ്യപ്രദേശില്‍ നിന്നുള്ള ഒരു ‘അപ്‌സര’ എന്ന മണല്‍ക്കല്ല് ശില്പത്തിന്റെ ഒരു റഫറന്‍സാണിത്.
ഇന്റര്‍നാഷണല്‍ കണ്‍സോര്‍ഷ്യം ഓഫ് ഇന്‍വെസ്റ്റിഗേറ്റീവ് ജേണലിസ്റ്റ്‌സ് (ഐസിഐജെ), യുകെ ആസ്ഥാനമായുള്ള ഫിനാന്‍സ് അണ്‍കവേഡ് എന്നിവയുമായി സഹകരിച്ച് ഇന്ത്യന്‍ എക്സ്പ്രസ് മാര്‍ച്ചില്‍ നടത്തിയ അന്വേഷണത്തില്‍ മെറ്റിലെ നിധിശേഖരത്തിന്റെ ഭാഗമായിരുന്നു ഈ ശില്‍പം. പുരാവസ്തുക്കള്‍ കടത്തിയതിന് സുഭാഷ് കപൂര്‍ തമിഴ്നാട്ടില്‍ 10 വര്‍ഷം തടവ് അനുഭവിക്കുകയാണ്.
മെറ്റ് പുരാവസ്തുക്കള്‍ തിരികെ നല്‍കുന്നതിനെക്കുറിച്ച് ചോദിച്ചപ്പോള്‍ നിയമനടപടികള്‍ നടക്കുന്നുണ്ടെന്നും ഇതില്‍ കൂടുതല്‍ ഞങ്ങള്‍ക്ക് ഇപ്പോള്‍ അഭിപ്രായം പറയാന്‍ കഴിയില്ലെന്നും വിദേശകാര്യ മന്ത്രാലയത്തിലെ (എംഇഎ) ഒരു ഉദ്യോഗസ്ഥന്‍ പറഞ്ഞു. തിരികെ നല്‍കിയ നിര്‍മ്മിതിളെക്കുറിച്ച് യാതൊരു വിവരവുമില്ലെന്ന് ആര്‍ക്കിയോളജിക്കല്‍ സര്‍വേ ഓഫ് ഇന്ത്യയും (എഎസ്ഐ) അറിയിച്ചു.
തിരികെ ലഭിക്കുന്ന പുരാവസ്തുക്കള്‍ സാധാരണയായി വിദേശത്തുള്ള ഇന്ത്യന്‍ അധികാരികള്‍, മിഷനുകള്‍, ഹൈക്കമ്മീഷനുകള്‍ എന്നിവയ്ക്ക് കൈമാറുമെന്നും അതിനുശേഷം വിദേശകാര്യമന്ത്രാലയം അത്തരം സ്വദേശത്തേക്ക് കൊണ്ടുപോകുന്ന വസ്തുക്കളുടെ സംരക്ഷകനായ എഎസ്‌ഐയെ അറിയിക്കുന്നു. വസ്തുക്കള്‍ സ്ഥിരീകരിക്കാനും ഡോക്യുമെന്റ് ചെയ്യാനും എഎസ്ഐ ഒരു ടീമിനെ അയയ്ക്കുന്നു, അതിനുശേഷം ഇന്ത്യയിലേക്ക് തിരിച്ചെത്തിക്കുന്നതിനെ കുറിച്ച് തീരുമാനമെടുക്കുമെന്നാണ് വിവരം.
”ശേഖരത്തിന്റെ തീവ്രമായ അവലോകനം” പ്രഖ്യാപിക്കുകയും സൃഷ്ടികളും പുരാവസ്തുക്കളും ഏറ്റെടുക്കുന്ന പ്രക്രിയ അവലോകനം ചെയ്യാന്‍ ഒരു കമ്മിറ്റി രൂപീകരിച്ചിട്ടുണ്ടെന്നും മെറ്റ് പ്രസ്താവനയില്‍ പറഞ്ഞു. ആസ്തികളുടെ ഉത്ഭവത്തെ കുറിച്ച് അന്വേഷിക്കാന്‍ സഹായിക്കുന്നതിന് പ്രോവന്‍സ് റിസര്‍ച്ചിന്റെ മാനേജരെ നിയമിക്കുമെന്നും മെറ്റ് പറഞ്ഞു.
അന്വേഷണത്തിലിരിക്കുന്ന ആര്‍ട്ട് ഡീലര്‍മാരില്‍ നിന്ന് മ്യൂസിയത്തിലേക്ക് വന്ന എല്ലാ സൃഷ്ടികളെക്കുറിച്ചും ഞങ്ങളുടെ ഗവേഷണം വിപുലീകരിക്കുകയും വേഗത്തിലാക്കുകയും തീവ്രമാക്കുകയും ചെയ്യും എന്ന് മെറ്റ് പ്രസ്താവനയില്‍ പറയുന്നു. ഈ വസ്തുക്കളില്‍ ഭൂരിഭാഗവും 1970 നും 1990 നും ഇടയിലുള്ള കാലഘട്ടത്തിലാണ് മ്യൂസിയത്തിലെത്തിയത്. ഞങ്ങള്‍ സാംസ്‌കാരിക സ്വത്തുക്കളിലെ ചിന്തകരെയും അഭിഭാഷകരെയും അഭിപ്രായ നിര്‍മ്മാതാക്കളെയും വിവിധ രീതികളില്‍ മ്യൂസിയത്തിനകത്തും പുറത്തും വിളിച്ചുകൂട്ടും.
മാര്‍ച്ച് 22-ന്, ന്യൂയോര്‍ക്ക് സുപ്രീം കോടതി മീറ്റിനെതിരെ തിരച്ചില്‍ വാറണ്ട് പുറപ്പെടുവിച്ചിരുന്നു, ജസ്റ്റിസ് ഫെലിസിയ എ മെന്നിന്‍ ന്യൂയോര്‍ക്ക് പൊലീസ് ഡിപ്പാര്‍ട്ട്മെന്റിനോ ഹോംലാന്‍ഡ് സെക്യൂരിറ്റി ഡിപ്പാര്‍ട്ട്മെന്റിന്റെ ഏതെങ്കിലും ഏജന്റിനോ പുരാവസ്തുക്കള്‍ പിടിച്ചെടുക്കാന്‍ 10 ദിവസത്തെ സമയം നല്‍കിയിരുന്നു. ’15 ശില്‍പങ്ങള്‍ ഇന്ത്യയില്‍ നിന്ന് നിയമവിരുദ്ധമായി നീക്കം ചെയ്യപ്പെട്ടതായി അറിഞ്ഞതിന് ശേഷം, ഇന്ത്യന്‍ സര്‍ക്കാരിന് തിരികെ നല്‍കുന്നതിനായി കൈമാറും. ഇന്ത്യയില്‍ ജയില്‍ ശിക്ഷ അനുഭവിക്കുന്ന ഡീലറായ സുഭാഷ് കപൂര്‍ എല്ലാ സൃഷ്ടികളും ഒരു ഘട്ടത്തില്‍ വിറ്റതായും മാര്‍ച്ച് 30 ലെ മെറ്റ് പ്രസ്താവനയില്‍ പറയുന്നു.
സെര്‍ച്ച് വാറണ്ടില്‍ ലിസ്റ്റുചെയ്തിട്ടുള്ള 15 ഇനങ്ങളില്‍ 10 എണ്ണം ഇന്ത്യന്‍ എക്സ്പ്രസ് റിപ്പോര്‍ട്ടില്‍ പറയുന്നുണ്ട്. സെര്‍ച്ച് വാറണ്ടില്‍ ലിസ്റ്റുചെയ്തിട്ടുള്ള 15 ഇന്ത്യന്‍ പുരാവസ്തുക്കളില്‍, സെലസ്റ്റിയല്‍ നര്‍ത്തകിക്ക് പുറമേ, പശ്ചിമ ബംഗാളില്‍ നിന്നുള്ള ബിസിഇ ഒന്നാം നൂറ്റാണ്ടിലെ യക്ഷി ടെറാക്കോട്ടയും ഉള്‍പ്പെടുന്നു; വേട്ടയില്‍ നിന്ന് മടങ്ങുന്ന രേവന്ത ദൈവത്തിന്റെ വെങ്കല ശില്‍പം (സി.ഡി. പത്താം നൂറ്റാണ്ട്); 15-ാം നൂറ്റാണ്ടിലെ ഒരു പരികര (ബാക്ക്പ്ലേറ്റ്).
15 പുരാവസ്തുക്കളുടെ ആകെ മൂല്യം 1.201 ദശലക്ഷം ഡോളര്‍ (ഏകദേശം 9.87 കോടി രൂപ)
ഇന്ത്യന്‍ എക്സ്പ്രസിന്റെ അന്വേഷണ പരമ്പരയിലെ മറ്റൊരു റിപ്പോര്‍ട്ട്, മെറ്റിന്റെ അതിശക്തമായ ഏഷ്യാ ശേഖരത്തില്‍ ജമ്മു-കാശ്മീര്‍ വംശജരായ കുറഞ്ഞത് 94 പുരാവസ്തുക്കളെങ്കിലും ഉള്‍പ്പെടുന്നുവെന്ന് വെളിപ്പെടുത്തുന്നു. – 81 ശില്‍പങ്ങള്‍, അഞ്ച് പെയിന്റിംഗുകള്‍, ഒരു കൈയെഴുത്തുപ്രതിയുടെ അഞ്ച് പേജുകള്‍, രണ്ട് കാശ്മീര്‍ പരവതാനി പുരാവസ്തുക്കള്‍, ഒരു പേജ് കാലിഗ്രാഫി – ഒന്നുമില്ല. അവ എപ്പോള്‍ പുറത്താക്കപ്പെട്ടു, ആരാല്‍ എന്നിവയെക്കുറിച്ചുള്ള വിശദാംശങ്ങളുള്ള അവയുടെ ഉറവിടത്തിലോ പശ്ചാത്തല രേഖകളിലോ.
ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും സമൃദ്ധമായ ചരക്ക് കള്ളക്കടത്തുകാരില്‍ ഒരാള്‍ എന്ന് യുഎസ് ഡിപ്പാര്‍ട്ട്‌മെന്റ് ഓഫ് ഹോംലാന്‍ഡ് സെക്യൂരിറ്റി വിശേഷിപ്പിച്ച സുഭാഷ് കപൂറിനെ 2011 ഒക്ടോബര്‍ 30-ന് ഫ്രാങ്ക്ഫര്‍ട്ടില്‍ അറസ്റ്റ് ചെയ്യുകയും 2012 ജൂലൈയില്‍ ഇന്ത്യയിലേക്ക് കൈമാറുകയുമായിരുന്നു. 2022 നവംബര്‍ 1 ന്, കാഞ്ചീപുരത്തെ വരദരാജ പെരുമാള്‍ ക്ഷേത്രത്തിലെ വിഗ്രഹങ്ങള്‍ മോഷണം നടത്തിയതിനും അനധികൃതമായി കയറ്റുമതി ചെയ്തതിനും തമിഴ്നാട്ടിലെ കുംഭകോണം കോടതി അദ്ദേഹത്തെ 10 വര്‍ഷം തടവിന് ശിക്ഷിച്ചു. ഇയാള്‍ ഇപ്പോള്‍ ത്രിച്ചി ജയിലില്‍ ശിക്ഷ അനുഭവിക്കുകയാണ്. ഏഷ്യയില്‍ നിന്ന് വിഗ്രഹങ്ങളും പുരാവസ്തുക്കളും കടത്തിയതിന് സുഭാഷ് കപൂറിനെതിരെ യുഎസിലും കേസുണ്ട്. ഹോംലാന്‍ഡ് സെക്യൂരിറ്റി ഇന്‍വെസ്റ്റിഗേഷന്‍ (എച്ച്എസ്ഐ) ന്യൂയോര്‍ക്ക് കോടതിയില്‍ 2019 ജൂലൈയില്‍ സമര്‍പ്പിച്ച ഒരു പരാതിയില്‍, ഇയാള്‍ കടത്തിയതായി പറയപ്പെടുന്ന മോഷ്ടിച്ച പുരാവസ്തുക്കളുടെ ആകെ മൂല്യം 145.71 മില്യണ്‍ ഡോളലിധികമാണ്.
