എൻഡിഎയിൽ നിന്ന് പുറത്തുപോകാനും എതിരാളിയായ ആർജെഡിയുമായി കൈകോർക്കാനുമുള്ള നിതീഷ് കുമാറിന്റെ തീരുമാനം, ബിജെപിയുമായി ദീർഘനാളായി നിലനിന്നിരുന്ന ഏറ്റുമുട്ടലിന്റെ പരിണിത ഫലമാണ്.
എൻഡിഎയുമായുള്ള ബന്ധം അവസാനിപ്പിക്കാൻ തീരുമാനമെടുത്തശേഷമുള്ള ആദ്യ ദിവസം മുഴുവൻ അദ്ദേഹം നല്ല മാനസികാവസ്ഥയിൽ ആയിരുന്നില്ലെന്നാണ് നിതീഷുമായി ഇടപഴകിയവർ പറയുന്നത്. ”ചിരാഗ് പസ്വാനെ (എൽജെപിയുടെ) ഉപയോഗിച്ച് ബിജെപി തന്നെ തരംതാഴ്ത്തിയെന്ന് അദ്ദേഹം വിശ്വസിച്ചു. നിങ്ങൾ തോൽക്കുമ്പോൾ (വോട്ട്), അത്തരം കാര്യങ്ങളിൽ നിങ്ങൾ വിശ്വസിക്കാൻ തുടങ്ങുന്നു. മുഖ്യമന്ത്രിയാകാൻ അദ്ദേഹം ആഗ്രഹിച്ചില്ലെങ്കിലും പ്രധാനമന്ത്രി നരേന്ദ്ര മോദി ആവശ്യപ്പെട്ടതിനെത്തുടർന്ന് മനസ്സില്ലാമനസ്സോടെ സമ്മതിച്ചു,” ഒരു നേതാവ് പറഞ്ഞു.

കഴിഞ്ഞ വർഷം ഇരു പാർട്ടികളും തമ്മിലുള്ള സമവാക്യങ്ങൾ വഷളായി. ജെഡിയു, ബി ജെ പി വൃത്തങ്ങൾ പറയുന്നതിന്റെ പ്രധാന കാരണങ്ങൾ ഇതാണ്:
ആദ്യ നിരാശ: മുൻ ഉപമുഖ്യമന്ത്രി സുശീൽ കുമാർ മോദിയെ മന്ത്രിസഭയിൽ നിന്ന് ഒഴിവാക്കാനുള്ള ബിജെപിയുടെ തീരുമാനം. നിതീഷും സുശീലും തമ്മിൽ നല്ല ബന്ധത്തിലായിരുന്നു, സുശീൽ മോദിക്ക് ഇരു പാർട്ടികളും തമ്മിലുള്ള ഏത് വ്യത്യാസവും പരിഹരിക്കാൻ കഴിയുമായിരുന്നു. ബിജെപിയുടെ പുതിയ ഉപമുഖ്യമന്ത്രിമാരായ തർക്കിഷോർ പ്രസാദ്, രേണുദേവി എന്നിവരുമായി നിതീഷ് അത്ര നല്ല ബന്ധത്തിൽ അല്ല.
നിരന്തരമായ കലഹം: കഴിഞ്ഞ വർഷം ബിജെപിയുടെയും ജെ.ഡി.(യു) നേതാക്കളുടെയും തുടർച്ചയായ വാക്പോരായിരുന്നു. സംസ്ഥാന അധ്യക്ഷൻ സഞ്ജയ് ജയ്സ്വാൾ ഉൾപ്പെടെ നിരവധി ബിജെപി നേതാക്കൾ സർക്കാരിനെതിരെ പരസ്യമായി സംസാരിച്ചു. ജെഡിയു ഭാഗത്ത് നിന്ന് ഉപേന്ദ്ര കുശ്വാഹ തിരിച്ചടിച്ചു. ഈ സംഘർഷത്തിനിടയിലും ബിജെപി കേന്ദ്രനേതൃത്വത്തിൽ നിന്ന് ഒരു ഇടപെടലും ഉണ്ടായില്ല, ഇത് തനിക്കും സർക്കാരിനുമെതിരായ സ്നിപ്പിംഗ് ആസൂത്രണത്തിന്റെ ഭാഗമാണെന്ന തോന്നൽ നിതീഷിന് നൽകി.
വർഗീയ പ്രശ്നങ്ങൾ: സാമുദായിക പ്രശ്നങ്ങളിൽ നിതീഷ് അസ്വസ്ഥനായിരുന്നു. ലൗ ജിഹാദ് പോലുള്ള പ്രശ്നങ്ങളും പള്ളികളിലെ ഉച്ചഭാഷിണിയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട തർക്കങ്ങളും അദ്ദേഹത്തെ അസ്വസ്ഥനാക്കിയെന്ന് ജെഡിയു നേതാക്കൾ പറഞ്ഞു. തന്നെ മോശമായി കാണിക്കാൻ വിവാദങ്ങൾ മനഃപൂർവം സൃഷ്ടിച്ചതാണെന്ന് അദ്ദേഹത്തിന് തോന്നിയതായി വൃത്തങ്ങൾ പറഞ്ഞു. അദ്ദേഹത്തെ മാറ്റി മുഖ്യമന്ത്രിയാക്കണമെന്ന ബിജെപിയുടെ സംസാരം അദ്ദേഹത്തെ കൂടുതൽ ചൊടിപ്പിച്ചു. രാജ്യസഭയിൽ പോകുന്നതിൽ വിരോധമില്ലെന്നു പോലും ഒരിക്കൽ അദ്ദേഹം പറഞ്ഞു.
ആശയവിനിമയത്തിലെ വിടവ്: ബിഹാർ നിയമസഭയുടെ ശതാബ്ദി ആഘോഷങ്ങളുടെ സമാപന ചടങ്ങിൽ പങ്കെടുക്കാൻ നിയമസഭാ സ്പീക്കർ വിജയ് കുമാർ സിൻഹയുടെ ക്ഷണം സ്വീകരിച്ച് മോദി പട്ന സന്ദർശിച്ചത് നിതീഷിന് അത്ര ഇഷ്ടപ്പെട്ടില്ലെന്ന് വൃത്തങ്ങൾ പറഞ്ഞു. ചടങ്ങിൽ മോദി അദ്ദേഹത്തെ പ്രശംസിച്ചെങ്കിലും ബിജെപി നേതാക്കൾ തന്നെ മറികടക്കാൻ ശ്രമിക്കുന്നുവെന്ന് അദ്ദേഹത്തിന് തോന്നിയതായി വൃത്തങ്ങൾ പറഞ്ഞു. ‘മറ്റൊരാളുടെ ക്ഷണപ്രകാരം പ്രധാനമന്ത്രിക്ക് എങ്ങനെ തന്റെ സംസ്ഥാനം സന്ദർശിക്കാനാകും’ എന്നായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ അഭിപ്രായം. “അയാൾക്ക് വേദന തോന്നി,” ഒരു നേതാവ് പറഞ്ഞു.
വേട്ടയാടൽ: മാർച്ചിൽ വികാസ്ശീൽ ഇൻസാൻ പാർട്ടിയുടെ മൂന്ന് എംഎൽഎമാരെയും വിലയ്ക്കെടുത്ത ബിജെപി നിയമസഭയിൽ 77 എംഎൽഎമാരുമായി ഏറ്റവും വലിയ കക്ഷിയായി മാറി, മറ്റൊരു സൂചന നൽകി. തുടർന്ന് ആർസിപി സിങ് എപ്പിസോഡ് വന്നു – ഡൽഹിയിലെ ജെഡിയു നേതാവ് ബിജെപിയുമായി അടുപ്പം വളർത്തിയതായി സംശയിച്ച് നിതീഷ് മേയ് മാസത്തിൽ അദ്ദേഹത്തിന് രാജ്യസഭാ ബർത്ത് നിഷേധിച്ചു. സിങ്ങിനെ ഉപയോഗിച്ച് ബിജെപി തന്നെ വേട്ടയാടാൻ ശ്രമിച്ചതായി അദ്ദേഹം സംശയിക്കുന്നതായി വൃത്തങ്ങൾ പറഞ്ഞു.
അഗ്നിപഥ് പ്രതിഷേധം: അഗ്നിപഥ് സൈനിക റിക്രൂട്ട്മെന്റ് പദ്ധതിയെച്ചൊല്ലി ബിഹാറിൽ നടന്ന അക്രമാസക്തമായ പ്രതിഷേധം നിതീഷ് സർക്കാരിനെതിരായ ആയുധമാക്കി. ബിഹാർ ബിജെപി അധ്യക്ഷൻ ജയ്സ്വാൾ സംസ്ഥാന സർക്കാരിനെതിരെ നിരവധി പ്രസ്താവനകൾ നടത്തി. കുറച്ച് ദിവസങ്ങളായി നിതീഷ് അക്രമത്തെ അപലപിക്കുകയോ സമാധാനത്തിന് അഭ്യർത്ഥിക്കുകയോ ചെയ്തിട്ടില്ലെന്ന് ബിജെപി നേതാക്കൾ പറഞ്ഞു. സംസ്ഥാനത്തെ നിരവധി ബിജെപി നേതാക്കൾക്ക് ‘വൈ’ കാറ്റഗറി സുരക്ഷ നൽകാനുള്ള കേന്ദ്രത്തിന്റെ തീരുമാനം അദ്ദേഹത്തെ കൂടുതൽ ചൊടിപ്പിച്ചു. സംസ്ഥാനത്തിന്റെ ക്രമസമാധാന സംവിധാനത്തിലുള്ള അവിശ്വാസത്തിന്റെ സൂചനയായാണ് അദ്ദേഹം ഇത് കണ്ടത്.
ദേശീയ അഭിലാഷം: നിതീഷിന്റെ ദേശീയ അഭിലാഷങ്ങളാണ് പിളർപ്പിന് കാരണമെന്ന് അദ്ദേഹത്തിന്റെ വിമർശകർ പറയുന്നു. ”2025ൽ അദ്ദേഹത്തിന്റെ കാലാവധി അവസാനിക്കുമ്പോൾ അദ്ദേഹം രാഷ്ട്രീയത്തിൽ നിന്ന് വിരമിക്കുമെന്ന് ഞങ്ങൾ കരുതി. അപ്പോൾ അദ്ദേഹത്തിന് 75 വയസ്സ്. ഒരുപക്ഷേ അദ്ദേഹത്തിന് വലിയ പദ്ധതികളുണ്ടാകാം. അദ്ദേഹം പുറത്തുപോകാനുള്ള മാനസികാവസ്ഥയിലല്ല,” ഒരു ബിജെപി നേതാവ് പറഞ്ഞു. 2025ൽ തന്നെയും ജെഡിയുവിനെയും ബിജെപി കൈവിടുമെന്ന് തനിക്ക് തോന്നിയെന്നാണ് ചില നേതാക്കൾക്കിടയിലുള്ള ധാരണ. ബിജെപിയുമായുള്ള ബന്ധം വിച്ഛേദിക്കാനുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ തീരുമാനം യാന്ത്രികമായി പ്രധാനമന്ത്രി പദത്തിലേക്കുള്ള മത്സരാർത്ഥിയാകാൻ അദ്ദേഹത്തെ പ്രേരിപ്പിച്ചതായി ഒരു നേതാവ് പറഞ്ഞു. ‘എന്നാൽ അദ്ദേഹം ശരിക്കും മോദിക്ക് വെല്ലുവിളിയാകുമോ എന്ന് ആർക്കും അറിയില്ല,” ഒരു നേതാവ് പറഞ്ഞു.