യൂണിഫൈഡ് പേയ്മെന്റ് ഇന്റർഫേസ് (യുപിഐ) ഡിജിറ്റൽ പേയ്മെന്റ് രംഗത്ത് കൊണ്ടുവന്ന വിപ്ലവത്തിന് ശേഷം, ഓപ്പൺ നെറ്റ്വർക്ക് ഫോർ ഡിജിറ്റൽ കൊമേഴ്സ് (ഒഎൻഡിസി) രാജ്യത്തിന്റെ ഡിജിറ്റൽ കൊമേഴ്സ് ഇക്കോസിസ്റ്റത്തിൽ പുതിയ മാറ്റം സൃഷ്ടിക്കാൻ ഒരുങ്ങുകയാണ്.
ഒഎൻഡിസി അത്യാധുനിക ഡിജിറ്റൽ ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചർ ഉപയോഗിക്കുന്നു, ഇന്ത്യയിലെ ഡിജിറ്റൽ വാണിജ്യത്തെ ജനാധിപത്യവൽക്കരിക്കാനും കൂടുതൽ ആക്സസ് ചെയ്യാവുന്നതും ഉൾക്കൊള്ളുന്നത് ആക്കാനും ശ്രമിക്കുന്നു. 29,000-ത്തിലധികം വിൽപ്പനക്കാർ നെറ്റ്വർക്കിൽ പ്രവർത്തിക്കുന്നു. നിലവിൽ 236 നഗരങ്ങളിൽ ആൽഫ ടെസ്റ്റുകൾ നടക്കുന്നുണ്ട്.
അടുത്ത അഞ്ച് വർഷത്തിനുള്ളിൽ ഒഎൻഡിസി അതിന്റെ നെറ്റ്വർക്ക് കേന്ദ്രീകൃത സമീപനവും ഉപയോഗിച്ച്, ഇന്ത്യയിലെ ഡിജിറ്റൽ കൊമേഴ്സ് ലാൻഡ്സ്കേപ്പിനെ പരിവർത്തനം ചെയ്യുമെന്നും ഡിജിറ്റൽ പബ്ലിക് ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചർ (DPI) ഗവേണൻസിനായി ഒരു പ്രധാന റഫറൻസ് പോയിന്റായി പ്രവർത്തിക്കുമെന്നും പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു.
എന്താണ് ഒഎൻഡിസി?
ഒഎൻഡിസി എന്നത് ബെക്ക്എൻ പ്രോട്ടോക്കോളിനെ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ഒരു ഇന്റർഓപ്പറബിൾ നെറ്റ്വർക്കാണ്, അത് ആർക്കും പിഗ്ഗിബാക്ക് ചെയ്യാൻ കഴിയും. വ്യത്യസ്ത കോൺഫിഗറേഷനുകളുടെ (വലുതോ ചെറുതോ) പ്ലാറ്റ്ഫോമുകളെ കണക്റ്റുചെയ്യാനും അതിൽ തടസ്സമില്ലാതെ പ്രവർത്തിക്കാനും പ്രാപ്തമാക്കുന്നു. തങ്ങളുടെ സേവനങ്ങൾ ഇടനിലക്കാരില്ലാതെ വിപണിയിലെത്തിക്കാൻ സംരംഭകരെ സഹായിക്കാനായി കേന്ദ്രസർക്കാർ ആരംഭിച്ച പ്ലാറ്റ്ഫോമാണ് ഒഎൻഡിസി.
‘നെറ്റ്വർക്ക് പങ്കാളികൾ’ എന്ന് വിളിക്കുന്ന വ്യത്യസ്ത എന്റിറ്റികൾ ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. വാങ്ങുന്നയാളുടെ ആപ്ലിക്കേഷനുകൾ, സെല്ലാർ ആപ്ലിക്കേഷനുകൾ, തിരയൽ, കണ്ടെത്തൽ പ്രവർത്തനം നടത്തുന്ന ഗേറ്റ്വേകളും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു. ഭക്ഷണ വിതരണം മുതൽ വസ്ത്രങ്ങളും ഫാഷനും വരെ എല്ലാ വലിയ ഇ-കൊമേഴ്സ് പ്ലാറ്റ്ഫോമുകളും ഒരിടത്ത് ആക്സസ് ചെയ്യാൻ കഴിയുന്ന ഒരു സാഹചര്യം സങ്കൽപ്പിക്കുക. നിങ്ങളുടെ അടുത്തുള്ള സ്റ്റാർട്ടപ്പുകൾ, ഷോപ്പുകൾ, സ്റ്റോറുകൾ അവയിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.
ഇത് എങ്ങനെ സഹായിക്കുന്നു?
ചരക്കുകളുടെയും സേവനങ്ങളുടെയും കൈമാറ്റം പ്ലാറ്റ്ഫോം കേന്ദ്രീകൃത സമീപനത്തിൽ നിന്ന് നെറ്റ്വർക്ക് കേന്ദ്രീകൃത സമീപനത്തിലേക്ക് മാറ്റുന്നതിലൂടെ, വാങ്ങുന്നവരും വിൽക്കുന്നവരും ഒരേ ആപ്ലിക്കേഷൻ ഉപയോഗിക്കേണ്ടതിന്റെ ആവശ്യകത ഒഎൻഡിസി ഇല്ലാതാക്കുന്നു. കൂടാതെ വ്യവസായങ്ങളിലുടനീളമുള്ള പ്രാദേശിക ഡിജിറ്റൽ സ്റ്റോറുകളും പ്രോത്സാഹിപ്പിക്കുന്നു.
“മൂല്യത്തിന്റെ ശേഖരം” എന്നതിൽ നിന്ന് “മൂല്യത്തിന്റെ ഫ്ലോ” എന്നതിലേക്കുള്ള ഈ മാതൃകാ മാറ്റം അതോടൊപ്പം നിരവധി നേട്ടങ്ങൾ കൊണ്ടുവരുന്നു. വാങ്ങുന്നയാളുടെ വീക്ഷണത്തിൽ, ഒഎൻഡിസി തിരഞ്ഞെടുക്കാനുള്ള കൂടുതൽ സ്വാതന്ത്ര്യം വാഗ്ദാനം ചെയ്യുന്നു. ഇത് ഒരൊറ്റ പ്ലാറ്റ്ഫോമിലെ അമിതമായ ആശ്രയം കുറയ്ക്കുന്നു.
വിൽപ്പനക്കാർക്കും പ്രയോജനം ലഭിക്കും
ഒരു വിൽപ്പനക്കാരന് ഒന്നിലധികം പ്ലാറ്റ്ഫോമുകളിൽ ആയിരിക്കണമെങ്കിൽ, അവർ ഓരോന്നിനും പ്രത്യേകം അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ പരിപാലിക്കേണ്ടതുണ്ട്. അത് ചെലവ് വർദ്ധിപ്പിക്കുകയും പങ്കാളിത്തം പരിമിതപ്പെടുത്തുകയും ചെയ്യും. ഒഎൻഡിസിയുടെ നെറ്റ്വർക്ക് കേന്ദ്രീകൃത സമീപനം, ചരക്കുകളും സേവനങ്ങളും എല്ലാവർക്കും തുല്യമായി ആക്സസ് ചെയ്യുന്നതിലൂടെയും എല്ലാ പങ്കാളികൾക്കും പ്രയോജനം ചെയ്യാൻ സാധിക്കുന്നു.
എന്താണ് ഒഎൻഡിസിയുടെ ഇൻക്ലൂസീവ് ഗവേണൻസ് സമീപനം?
കമ്പനി ആക്ട് 2013-ന്റെ സെക്ഷൻ 8 പ്രകാരം സംയോജിപ്പിച്ചിട്ടുള്ള ലാഭേച്ഛയില്ലാത്ത കമ്പനിയായ ഒഎൻഡിസി സ്ഥാപനം ആ നെറ്റ്വർക്ക് കൈകാര്യം ചെയ്യുകയും പ്രവർത്തിപ്പിക്കുകയും ചെയ്യുന്നു.
ഒഎൻഡിസി നെറ്റ്വർക്ക് നയത്തിലൂടെയും പങ്കാളിത്ത കരാറിലൂടെയും നെറ്റ്വർക്ക് പങ്കാളികൾക്കുള്ള നിയമങ്ങളും പെരുമാറ്റച്ചട്ടങ്ങളും നിർവചിക്കുന്നതിനൊപ്പം അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങൾ (പൊതു രജിസ്ട്രികളും പ്രോട്ടോക്കോളുകളും) നിർമ്മിക്കുന്നതിനും പരിപാലിക്കുന്നതിനും ഇത് ഉത്തരവാദിയാണ്.
മുൻകാല ഡിജിറ്റൽ പബ്ലിക് ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചർ (ഡിപിഐ) ഗവേണൻസ് മോഡലുകളായ ആധാർ, യുപിഐ എന്നിവയിൽ നിന്ന് ഒരു പടി മുന്നോട്ട് നീങ്ങി, ഒഎൻഡിസി അതിന്റെ ഉപയോക്താക്കളുടെ വികസിച്ചുകൊണ്ടിരിക്കുന്ന ആവശ്യങ്ങൾക്ക് മുൻഗണന നൽകുന്നു.
സിസ്റ്റത്തിന് എങ്ങനെ ധനസഹായം ലഭിക്കും?
ക്വാളിറ്റി കൗൺസിൽ ഓഫ് ഇന്ത്യയും പ്രോട്ടീൻ ഇ-ഗവൺ ടെക്നോളജീസ് ലിമിറ്റഡും ചേർന്ന് 2021 ഡിസംബറിൽ ഒഎൻഡിസി സ്ഥാപനത്തെ പ്രമോട്ട് ചെയ്തു. അതിനുശേഷം സ്വകാര്യ, പൊതുമേഖലാ ബാങ്കുകൾ, ഡിപ്പോസിറ്ററികൾ, വികസന ബാങ്കുകൾ, മറ്റ് സാമ്പത്തിക ബാങ്കുകൾ എന്നിവയുൾപ്പെടെ ഒന്നിലധികം നിക്ഷേപകരിൽ നിന്ന് 180 കോടിയിലധികം രൂപ സമാഹരിച്ചു.
പ്രാരംഭ ധനസഹായം ഷെയർ അലോട്ട്മെന്റുകളിലൂടെ നേടിയെങ്കിലും, ഭാവിയിൽ സ്വയം സുസ്ഥിരമായ സാമ്പത്തിക മാതൃക വികസിപ്പിക്കാൻ ഒഎൻഡിസി ലക്ഷ്യമിടുന്നു.
നിലവിലുള്ളതും വിപുലീകരണവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടതുമായ പ്രവർത്തനങ്ങൾക്ക് സ്വതന്ത്രമായി ഫണ്ട് നൽകുന്നതിന് പ്ലാറ്റ്ഫോമുകളിൽ നിന്ന് ഒരു ചെറിയ ഫീസ് ഈടാക്കുന്നത് ഉൾപ്പെടയുള്ള വരുമാന സ്ട്രീം ഉണ്ടാകാം. വരുമാന മാർഗമെന്ന നിലയിൽ സർക്കാർ സബ്സിഡികളെ വളരെയധികം ആശ്രയിക്കുന്ന യുപിഐയുടെ പരിമിതികളിൽ നിന്ന് പാഠങ്ങൾ ഉൾക്കൊള്ളുന്നതാണ് ഈ സമീപനം.
ഒഎൻഡിസിയിൽ സർക്കാർ എത്രത്തോളം ഇടപെടും?
കേന്ദ്ര വാണിജ്യ വ്യവസായ മന്ത്രാലയത്തിന് കീഴിലുള്ള ഡിപ്പാർട്ട്മെന്റ് ഫോർ പ്രൊമോഷൻ ഓഫ് ഇൻഡസ്ട്രി ആൻഡ് ഇന്റേണൽ ട്രേഡ് (ഡിപിഐഐടി) ഒഎൻഡിസിക്ക് അംഗീകാരം നൽകിയിട്ടുണ്ട്. ഡിപിഐഐടി ഒഎൻഡിസിയുടെ ഫണ്ടിംഗിൽ ഉൾപ്പെട്ടിട്ടില്ല.
തീരുമാനങ്ങൾ എടുക്കുന്നതിനുള്ള മാർക്കറ്റ്, കമ്മ്യൂണിറ്റി അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള സമീപനം ഉറപ്പാക്കാൻ ബോർഡിൽ ബാങ്കുകൾ, സർക്കാർ, സ്വതന്ത്ര വ്യവസായ, സിവിൽ സൊസൈറ്റി അംഗങ്ങൾ എന്നിവയിൽ നിന്നുള്ള പ്രതിനിധികൾ ഉൾപ്പെടുന്നു.
നെറ്റ്വർക്ക് പങ്കാളികളുടെയും സിവിൽ സൊസൈറ്റിയുടെയും പ്രതിനിധികൾ ഉൾപ്പെടുന്ന ഒരു ഉപയോക്തൃ കൗൺസിൽ ഇത് സ്ഥാപിക്കും. നെറ്റ്വർക്ക് പങ്കാളികൾ, ഉപഭോക്താക്കൾ, നെറ്റ്വർക്ക് എന്നിവയ്ക്കിടയിലുള്ള ഒരു ബന്ധമെന്ന നിലയിൽ നെറ്റ്വർക്കിന്റെ പ്രവർത്തനത്തിന്റെയും ഭരണത്തിന്റെയും വിവിധ വശങ്ങളെ കുറിച്ച് ഉപയോക്തൃ കൗൺസിൽ പതിവായി മാർഗനിർദേശം നൽകും.