പാർലമെന്റിന്റെ പ്രത്യേക സമ്മേളനം: പ്രവർത്തനമെങ്ങനെ?

സെപ്തംബർ 18 മുതൽ 22 വരെ പാർലമെന്റിന്റെ പ്രത്യേക സമ്മേളനം നടക്കുമെന്ന് ആഗസ്റ്റ് 31ന് കേന്ദ്ര പാർലമെന്ററി കാര്യ മന്ത്രി പ്രഹ്ലാദ് ജോഷി അറിയിച്ചു. സമ്മേളനത്തിന്റെ അജണ്ടയിൽ “പ്രധാനപ്പെട്ട കാര്യങ്ങൾ” ഉണ്ടെന്ന് മന്ത്രി ഉദ്ധരിച്ചു. സർക്കാർ അത് ഉടൻ വിതരണം ചെയ്യും.

ഈ പ്രഖ്യാപനം സമ്മേളനത്തിനുള്ള സർക്കാരിന്റെ നിയമനിർമ്മാണ പദ്ധതികളെക്കുറിച്ചുള്ള ഊഹാപോഹങ്ങൾക്ക് കാരണമായി. സാധാരണയായി, പാർലമെന്റ് സമ്മേളനത്തിന് ഏതാനും ദിവസം മുമ്പ്, സർക്കാർ അതിന്റെ അജണ്ട പങ്കിടുന്നതിനും ചർച്ചയ്ക്ക് സാധ്യമായ വിഷയങ്ങളിൽ സമവായം ഉണ്ടാക്കുന്നതിനുമായി ഒരു സർവകക്ഷി യോഗം വിളിക്കാറുണ്ട്.

എപ്പോഴാണ് പാർലമെന്റ് യോഗം ചേരുന്നത്?

ഇന്ത്യൻ പാർലമെന്റിന് സിറ്റിങ്ങുകൾക്ക് നിശ്ചിത കലണ്ടർ ഇല്ല. 1955-ൽ ഒരു ലോക്‌സഭാ കമ്മിറ്റി പാർലമെന്റ് സമ്മേളനങ്ങളുടെ സമയക്രമം നിർദ്ദേശിച്ചിരുന്നു. പാർലമെന്റിന്റെ ബജറ്റ് സമ്മേളനം ഫെബ്രുവരി ഒന്നിന് ആരംഭിച്ച് മെയ് ഏഴ് വരെയും മൺസൂൺ സമ്മേളനം ജൂലൈ 15 ന് ആരംഭിച്ച് സെപ്റ്റംബർ 15 ന് അവസാനിക്കാനും ശുപാർശ ചെയ്തു.

വർഷത്തിലെ അവസാന സമ്മേളനമായ ശീതകാല സമ്മേളനം നവംബർ 5-ന് (അല്ലെങ്കിൽ ദീപാവലിക്ക് ശേഷമുള്ള നാലാം ദിവസം) തുടങ്ങി ഡിസംബർ 22-ന് പൂർത്തിയാക്കണമെന്ന് കമ്മിറ്റി നിർദ്ദേശിച്ചു. ഈ കലണ്ടറിന് സർക്കാർ സമ്മതിച്ചെങ്കിലും അത് ഒരിക്കലും നടപ്പായില്ല.

പാർലമെന്റ് യോഗം ചേരുന്നത് ആരാണ് തീരുമാനിക്കുക?

പാർലമെന്റ് സമ്മേളനങ്ങളുടെ തീയതിയും സമയവും സർക്കാർ നിശ്ചയിക്കുന്നു. പാർലമെന്ററി കാര്യങ്ങളുടെ കാബിനറ്റ് കമ്മിറ്റിയാണ് ഈ തീരുമാനമെടുത്തത്. പ്രതിരോധം, ആഭ്യന്തരം, ധനം, കൃഷി, ഗോത്രകാര്യം, പാർലമെന്ററികാര്യം, ഇൻഫർമേഷൻ ആന്റ് ബ്രോഡ്കാസ്റ്റിംഗ് എന്നിവയടക്കം പത്ത് മന്ത്രിമാരാണ് നിലവിൽ ഇതിൽ ഉള്ളത്.

നിയമമന്ത്രിയും വിദേശകാര്യ സഹമന്ത്രിയും സമിതിയിലെ പ്രത്യേക ക്ഷണിതാക്കളാണ്. കമ്മിറ്റിയുടെ തീരുമാനത്തെക്കുറിച്ച് രാഷ്ട്രപതിയെ അറിയിക്കുന്നു. തുടർന്ന് അദ്ദേഹം പാർലമെന്റ് അംഗങ്ങളെ സെഷനിലേക്ക് വിളിക്കുന്നു.

ഭരണഘടനയിൽ എന്താണ് പറയുന്നത്?

രണ്ട് പാർലമെന്റ് സമ്മേളനങ്ങൾക്കിടയിൽ ആറുമാസം നീണ്ടുനിൽക്കരുതെന്ന് ഭരണഘടന വ്യക്തമാക്കുന്നു. ഈ വ്യവസ്ഥ ഒരു കൊളോണിയൽ പൈതൃകമാണ്. ഭരണഘടനാ നിർമ്മാതാക്കൾ അത് 1935-ലെ ഗവൺമെന്റ് ഓഫ് ഇന്ത്യ ആക്ടിൽ നിന്ന് കടമെടുത്തതാണ്. ബ്രിട്ടീഷ് ഗവർണർ ജനറലിന് തന്റെ വിവേചനാധികാരത്തിൽ കേന്ദ്ര നിയമസഭയുടെ ഒരു സമ്മേളനം വിളിക്കാൻ ഇത് അനുവദിച്ചു. രണ്ട് സെഷനുകൾ തമ്മിലുള്ള ഇടവേള 12 മാസത്തിൽ കൂടരുത് എന്നായിരുന്നുവത്.

കേന്ദ്ര അസംബ്ലി വിളിക്കുന്നതിന്റെ ഉദ്ദേശ്യം നികുതി പിരിക്കുക മാത്രമാണെന്നും, നിയമസഭയുടെ സൂക്ഷ്മപരിശോധന ഒഴിവാക്കാനാണ് വർഷത്തിലൊരിക്കൽ യോഗം ചേരുന്നതെന്നും ഡോ.ബി.ആർ.അംബേദ്കർ പ്രസ്താവിച്ചു. ഭരണഘടനാ അസംബ്ലി സെഷനുകൾ തമ്മിലുള്ള ഇടവേള ആറ് മാസമായി കുറച്ചു.

എങ്ങനെയാണ് ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണ സഭ ഈ തീരുമാനത്തിലെത്തിയത്?

ഭരണഘടനാ അസംബ്ലിയിലെ ചില അംഗങ്ങൾ പാർലമെന്റ് വർഷം മുഴുവനും ഇടവേളകളോടെ സമ്മേളിക്കണമെന്ന് ആഗ്രഹിച്ചു. മറ്റുള്ളവർ കൂടുതൽ സമയം പാർലമെന്റ് നീണ്ടുനിൽക്കണമെന്ന് ആഗ്രഹിച്ചു. വർഷത്തിൽ 100 ​​ദിവസത്തിലധികം ചേരുന്ന ബ്രിട്ടീഷ്, അമേരിക്കൻ നിയമനിർമ്മാണ സഭകൾ യോഗങ്ങളുടെ ഉദാഹരണങ്ങൾ ഉദ്ധരിച്ചു. ചില പ്രത്യേക സാഹചര്യങ്ങളിൽ പാർലമെന്റ് വിളിച്ചുകൂട്ടാൻ ഇരുസഭകളുടെയും അധ്യക്ഷൻമാർക്ക് അധികാരം നൽകണമെന്ന് ഒരു അംഗം ആവശ്യപ്പെട്ടു.

അംബേദ്കർ ഈ നിർദ്ദേശങ്ങൾ അംഗീകരിച്ചില്ല. സ്വതന്ത്ര ഇന്ത്യയുടെ സർക്കാർ പതിവായി പാർലമെന്റ് സമ്മേളനങ്ങൾ നടത്തുമെന്ന് അദ്ദേഹം കരുതി. അദ്ദേഹം വാദിച്ചു: “നിയമനിർമ്മാണ സഭയെ ക്ലോസിൽ തന്നെ നൽകിയിട്ടുള്ളതിനേക്കാൾ കൂടുതൽ തവണ വിളിക്കുന്നതിൽ നിന്ന് തടയുന്നില്ല. വാസ്‌തവത്തിൽ, ഞാൻ അങ്ങനെ പറഞ്ഞാൽ, പാർലമെന്റിന്റെ സമ്മേളനങ്ങൾ ഇടയ്‌ക്കിടെയും ദീർഘവും നീണ്ടുനിൽക്കുകയും നിയമസഭാ സാമാജികർക്ക് തന്നെ സമ്മേളനങ്ങളിൽ മടുപ്പുളവാക്കുകയും ചെയ്യുമെന്നാണ് എന്റെ ഭയം."

ലോക്‌സഭയും രാജ്യസഭയും എത്ര തവണ യോഗം ചേരും?

സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന് മുമ്പ്, കേന്ദ്ര അസംബ്ലി ഒരു വർഷത്തിൽ 60 ദിവസത്തിൽ കൂടുതൽ യോഗം ചേർന്നു. സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനു ശേഷമുള്ള ആദ്യ 20 വർഷങ്ങളിൽ ഈ എണ്ണം വർഷത്തിൽ 120 ദിവസമായി വർദ്ധിച്ചു. അതിനുശേഷം, ദേശീയ നിയമസഭയുടെ സിറ്റിംഗ് ദിവസങ്ങൾ കുറഞ്ഞു.

2002 നും 2021 നും ഇടയിൽ, ലോക്‌സഭയുടെ ശരാശരി 67 പ്രവൃത്തി ദിനങ്ങളാണ്. സംസ്ഥാന നിയമസഭകളിലെ സ്ഥിതി അതിലും മോശമാണ്. 2022ൽ, 28 സംസ്ഥാന അസംബ്ലികൾ ശരാശരി 21 ദിവസം യോഗം ചേർന്നു. ഈ വർഷം ഇതുവരെ 42 ദിവസമാണ് പാർലമെന്റ് യോഗം ചേർന്നത്.

100 ദിവസത്തിൽ കൂടുതൽ പാർലമെന്റ് സമ്മേളനം നടത്തണമെന്ന് പ്രിസൈഡിംഗ് ഓഫീസർമാരുടെ സമ്മേളനം ഒന്നിലധികം തവണ ശുപാർശ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. 2000-ൽ രൂപീകരിച്ച ഭരണഘടനയുടെ പ്രവർത്തനം അവലോകനം ചെയ്യുന്നതിനുള്ള ദേശീയ കമ്മീഷനും സമാനമായ ശുപാർശ നൽകി.

പാർലമെന്റിന്റെ സിറ്റിംഗ് ദിവസങ്ങൾ വർദ്ധിപ്പിക്കുന്ന സ്വകാര്യ അംഗ ബില്ലുകൾ വ്യക്തിഗത എംപിമാർ അവതരിപ്പിച്ചു. മുൻ രാജ്യസഭാ എംപി നരേഷ് ഗുജ്‌റാൾ, 2017 ലെ തന്റെ സ്വകാര്യ ബില്ലിൽ, അടിയന്തര പൊതു പ്രാധാന്യമുള്ള കാര്യങ്ങൾ ചർച്ച ചെയ്യുന്നതിനായി 15 ദിവസത്തെ പ്രത്യേക സമ്മേളനം ഉൾപ്പെടെ ഒരു വർഷത്തിൽ നാല് സെഷനുകൾക്കായി പാർലമെന്റ് യോഗം ചേരണമെന്ന് നിർദ്ദേശിച്ചു.

ലോക്‌സഭാ സമിതിയുടെ 1955ലെ ശുപാർശകൾ അംഗീകരിച്ചാൽ എല്ലാ വർഷവും എട്ടുമാസം പാർലമെന്റ് സമ്മേളനം ചേരും. യുഎസ് കോൺഗ്രസും കാനഡ, ജർമ്മനി, യുകെ എന്നിവിടങ്ങളിലെ പാർലമെന്റുകളും വർഷം മുഴുവനും സെഷനിലാണ്. കൂടാതെ അവരുടെ സിറ്റിംഗ് ദിവസങ്ങളുടെ കലണ്ടർ വർഷത്തിന്റെ തുടക്കത്തിൽ തന്നെ നിശ്ചയിച്ചിരിക്കുന്നു.

പാർലമെന്റിന്റെ പ്രത്യേക സമ്മേളനം എന്താണ്?

"പ്രത്യേക സമ്മേളനം" എന്ന പദം ഭരണഘടന ഉപയോഗിക്കുന്നില്ല. പാർലമെന്ററി അല്ലെങ്കിൽ ദേശീയ നാഴികക്കല്ലുകൾ അനുസ്മരിക്കുന്നത് പോലെയുള്ള പ്രത്യേക അവസരങ്ങൾക്കായി സർക്കാർ വിളിച്ചുകൂട്ടിയ സെഷനുകളെ ഈ പദം സൂചിപ്പിക്കുന്നു.

രണ്ട് സഭകളും സമ്മേളനം നടക്കണമെങ്കിൽ, പ്രിസൈഡിംഗ് ഓഫീസർമാർ അവരുടെ നടപടിക്രമങ്ങൾക്ക് നേതൃത്വം നൽകണം. പ്രിസൈഡിംഗ് ഓഫീസർമാർക്ക് അവരുടെ അതാത് സഭകളുടെ നടപടിക്രമങ്ങൾ പരിമിതമാണെന്നും ചോദ്യോത്തര സമയം പോലുള്ള നടപടിക്രമങ്ങൾ സെഷനിൽ എംപിമാർക്ക് ലഭ്യമാകില്ലെന്നും നിർദ്ദേശിക്കാം.

എന്നിരുന്നാലും, ഭരണഘടനയുടെ ആർട്ടിക്കിൾ 352 (അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപനം) "സഭയുടെ പ്രത്യേക സിറ്റിംഗിനെ" പരാമർശിക്കുന്നു.

1978-ലെ ഭരണഘടന (നാൽപ്പത്തി നാലാമത്തെ ഭേദഗതി) നിയമത്തിലൂടെ പാർലമെന്റ് പ്രത്യേക സമ്മേളനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഭാഗം ചേർത്തു. രാജ്യത്ത് അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിക്കുന്നതിനുള്ള അധികാരത്തിന് സംരക്ഷണം നൽകുക എന്നതായിരുന്നു ഇതിന്റെ ഉദ്ദേശ്യം. അടിയന്തരാവസ്ഥ പ്രഖ്യാപിക്കുകയും പാർലമെന്റ് സമ്മേളനം നടക്കാതിരിക്കുകയും ചെയ്‌താൽ, ലോക്‌സഭാ എംപിമാരിൽ പത്തിലൊന്ന് പേർക്കും അടിയന്തരാവസ്ഥ അംഗീകരിക്കാതിരിക്കാൻ പ്രത്യേക യോഗം വിളിക്കാൻ രാഷ്ട്രപതിയോട് ആവശ്യപ്പെടാമെന്നും അത് വ്യക്തമാക്കുന്നു.

പിആർഎസ് ലെജിസ്ലേറ്റീവ് റിസർച്ചിലെ ഔട്ട്‌റീച്ചിന്റെ തലവനാണ് ചക്ഷു റോയ് ആണ് ലേഖകൻ