ആഗോള സംഭവങ്ങൾ ജി20 അജണ്ടയിൽ തീവ്രവാദത്തെ ഉൾപ്പെടുത്തിയതെങ്ങനെ?

ഭീകരതയ്‌ക്കെതിരെ പോരാടുന്നതിന് ആഗോളതലത്തിലെ സമവായത്തിനായി ഇന്ത്യ തുടർച്ചയായി പ്രേരിപ്പിക്കുകയും "ഏകീകൃതവും സീറോ ടോളറൻസ് സമീപനത്തിന്" ഊന്നൽ നൽകുകയും ചെയ്തു. എന്നിരുന്നാലും, ജി 20 യിൽ തീവ്രവാദത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ച നിർണ്ണായകമായി നീങ്ങിയത് 2015ലാണ്, പാരീസ് ആക്രമണത്തിന് ശേഷം.

ജി 20 ഉച്ചകോടിക്കായി പ്രമുഖ ലോക നേതാക്കൾ ന്യൂഡൽഹിയിൽ ഒത്തുകൂടുമ്പോൾ, ഭീകരതയെക്കുറിച്ചുള്ള സംഭാഷണം ആഗോള ശക്തികൾക്ക് ഭീഷണിയെ നേരിടാൻ എങ്ങനെ സഹകരിക്കാമെന്നും പ്രത്യേകിച്ച് ഇന്ത്യയുടെ പ്രാദേശിക ഭീഷണികളെക്കുറിച്ചുള്ള ആശങ്കകൾ പരിഹരിക്കാമെന്ന സമവായത്തിലേക്ക് നയിക്കുമെന്ന് ഇന്ത്യ പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു.

ജി20 തീവ്രവാദത്തിൽ എത്രമാത്രം ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നു?

അന്താരാഷ്ട്ര സാമ്പത്തിക സ്ഥിരത, കാലാവസ്ഥാ വ്യതിയാന ലഘൂകരണം, സുസ്ഥിര വികസനം തുടങ്ങിയ ആഗോള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രശ്‌നങ്ങൾക്കായി 1999-ൽ ഒത്തുചേർന്ന ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ 20 സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥകളുടെ ഒരു ഗ്രൂപ്പാണ് ജി20. അതിനാൽ, അത് ഒരിക്കലും സുരക്ഷാ പ്രശ്‌നങ്ങളിൽ പ്രാഥമികമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഒരു ഫോറമായിരുന്നില്ല.

വാസ്തവത്തിൽ, ആദ്യത്തെ രണ്ട് മന്ത്രിതല സമ്മേളനങ്ങളിൽ (ജി 20 ഉച്ചകോടികൾ ആരംഭിച്ചത് 2008 മുതലാണ്), തീവ്രവാദത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശം പോലും ഉണ്ടായിരുന്നില്ല.

എന്നിരുന്നാലും, 2001 സെപ്തംബർ 11-ലെ സംഭവങ്ങളെത്തുടർന്ന്, ആഗോള ഭീകരത അമേരിക്കയിലും എത്തിയപ്പോൾ, അന്താരാഷ്ട്ര ശക്തികളുടെ ശ്രദ്ധ ഇന്ത്യയെയും പശ്ചിമേഷ്യയിലെയും ദക്ഷിണേഷ്യയിലെയും മറ്റ് ചില പ്രദേശങ്ങളെയും വളരെക്കാലമായി ബാധിച്ചിരുന്ന ഭീഷണിയിലേക്ക് തിരിഞ്ഞു. ആ വർഷം നവംബറിൽ നടന്ന ധനമന്ത്രിമാരുടെയും സെൻട്രൽ ബാങ്ക് ഗവർണർമാരുടെയും ജി 20 മീറ്റിംഗിൽ "ഭീകരത", "ഭീകരവാദം", എന്നിവയെക്കുറിച്ച് മൊത്തം 29 തവണ പ്രസ്താവനയിൽ പരാമർശിച്ചു.

9/11 ആക്രമണത്തെത്തുടർന്ന് യുഎസിന് അന്താരാഷ്ട്ര സഹകരണം ആവശ്യമാണെന്ന് തോന്നിയതിനാലാണിത്. പ്രത്യേകിച്ച് തീവ്രവാദത്തിന് ധനസഹായം നൽകുന്നതിൽ നീക്കത്തിൽ. ഇത് ഫിനാൻഷ്യൽ ആക്ഷൻ ടാസ്‌ക് ഫോഴ്‌സും (എഫ്‌എടിഎഫ്) അന്താരാഷ്ട്ര ധനകാര്യ സ്ഥാപനങ്ങളും ശക്തിപ്പെടുത്തുന്നതിന് കാരണമായി.

2008-ൽ ജി20യുടെ ആദ്യ ഉച്ചകോടി നടക്കുമ്പോൾ തീവ്രവാദം ഒരിക്കലും ഒരു പ്രധാന വിഷയമായിരുന്നില്ല. മുഖ്യമായും സാമ്പത്തിക ഫോറമായതിനാൽ അതിനുള്ളിലെ സുരക്ഷാ സംവാദങ്ങൾ നടന്നിരുന്നില്ല. എന്നിരുന്നാലും, 2015 ലെ തുർക്കിയുടെ ജി 20 പ്രസിഡൻസിയിൽ അങ്കാറ അതിന്റെ ദേശീയ, സാമ്പത്തിക താൽപ്പര്യങ്ങൾക്കായി ഉന്നയിക്കേണ്ട ഒരു പ്രധാന വിഷയമാണെന്ന് ഇതെന്ന് തീരുമാനിച്ചത് ഒരു സുപ്രധാന നിമിഷമായി കാണാൻ കഴിയും,”ഒബ്സർവർ റിസർച്ച് ഫൗണ്ടേഷൻ സ്ട്രാറ്റജിക് സ്റ്റഡീസ് പ്രോഗ്രാമിലെ സഹപ്രവർത്തകനായ കബീർ തനേജ ഇന്ത്യൻ എക്സ്പ്രസിനോട് പറഞ്ഞു.

ഭീകരതയോടുള്ള ജി20യുടെ സമീപനം എങ്ങനെയാണ് വർഷങ്ങൾകൊണ്ട് വികസിച്ചത്?

2001-ലെ കമ്മ്യൂണിക്കിനെ തുടർന്ന്, 2015-ൽ തുർക്കിയിൽ നടന്ന ഉച്ചകോടി വരെ, ഉച്ചകോടിയിൽ സമർപ്പിത രേഖകൾ ഹാജരാക്കുന്നത് വരെ, തീവ്രവാദത്തെക്കുറിച്ചുള്ള പരാമർശങ്ങൾ കുറവായിരുന്നു. വാസ്തവത്തിൽ, 2002-ൽ ന്യൂ ഡൽഹിയിൽ നടന്ന ഒരു മീറ്റിൽ "ഭീകരത" അല്ലെങ്കിൽ "ഭീകരവാദം" എന്നതിനെക്കുറിച്ച് മൂന്ന് പരാമർശങ്ങൾ മാത്രമേ ഉണ്ടായിരുന്നുള്ളൂ. കൂടാതെ തീവ്രവാദ ധനസഹായത്തെ ചെറുക്കുന്നതിനുള്ള "പുതുക്കിയ പ്രതിബദ്ധത" എന്നതിനപ്പുറം കാര്യമായ അവകാശവാദമൊന്നുമില്ല.

പാരീസ് ആക്രമണത്തിനും ഇസ്ലാമിക് സ്റ്റേറ്റിന്റെ ഉയർച്ചയ്ക്കും ശേഷം തുർക്കി ഉച്ചകോടി ഈ വിഷയം വീണ്ടും ഉയർത്തിക്കാട്ടി. "ഭീകരതയ്‌ക്കെതിരായ പോരാട്ടത്തിൽ അതിന്റെ എല്ലാ രൂപങ്ങളിലും അത് എവിടെ സംഭവിച്ചാലും അത് പരിഹരിക്കുക" എന്ന് പ്രകടിപ്പിക്കുന്നതിന് ഉച്ചകോടിയിലെ കമ്മ്യൂണിക്ക് പ്രാധാന്യമർഹിക്കുന്നു.

ടൊറന്റോ സർവകലാശാലയിലെ ജി 20 റിസർച്ച് ഗ്രൂപ്പിലെ റിസർച്ച് അനലിസ്റ്റ് കാതറിൻ യാംപോൾസ്കിയുടെ പ്രബന്ധമനുസരിച്ച്, ജി 20 നേതാക്കൾ 2008 നും 2020 നും ഇടയിൽ തീവ്രവാദത്തെക്കുറിച്ച് മൊത്തം 48 പ്രതിബദ്ധതകൾ നടത്തിയിട്ടുണ്ടെന്നും അവരുടെ പൊതു കമ്മ്യൂണിക്കുകളിൽ തീവ്രവാദത്തിനായി മൊത്തം 6,469 വാക്കുകൾ പരാമർശിക്കുകയും ചെയ്തു. ഓരോ ഉച്ചകോടിയിലും ശരാശരി 462 വാക്കുകൾ.

2009 ഏപ്രിലിൽ ലണ്ടനിലും 2014ൽ ബ്രിസ്‌ബേനിലും നടന്ന ഉച്ചകോടികളിൽ പരാമർശങ്ങൾ ഒന്നുമുണ്ടായിരുന്നില്ല. 2009-ലെ പിറ്റ്‌സ്‌ബർഗ് ഉച്ചകോടി, 2011-ലെ കാൻസ് ഉച്ചകോടി, 2015-ലെ അന്റാലിയ ഉച്ചകോടി, 2017-ലെ ഹാംബർഗ് ഉച്ചകോടി എന്നിവയിൽ 5 ശതമാനം വരെ പ്രതിനിധീകരിച്ചു. 2017-ൽ ഹാംബർഗിലായിരുന്നു ഏറ്റവും കൂടുതൽ, 1,900 വാക്കുകൾ. 2018-ൽ ബ്യൂണസ് അയേഴ്സിൽ ഇതിൽ ഇടിവുണ്ടായി, ആകെ പദങ്ങൾ ഒരു ശതമാനം മാത്രമായിരുന്നു. 2019 ൽ ഒസാക്കയിൽ നടന്ന റെഗുലർ ഉച്ചകോടിയിൽ 721 വാക്കുകളായി വർദ്ധനയുണ്ടായി, ഇത് 11%,”പേപ്പറിൽ പറയുന്നു.

“2008 മുതൽ 2019 വരെ, ജി 20 നേതാക്കൾ തീവ്രവാദ പ്രവർത്തനത്തെ അപലപിക്കുന്നതിലും തീവ്രവാദ ധനസഹായത്തെ അഭിസംബോധന ചെയ്യുന്നതിലും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചു. 2017-ൽ ഹാംബർഗിൽ വച്ച് നടന്ന ജി20യിൽ നേതാക്കൾ "തീവ്രവാദത്തെ ചെറുക്കുന്നതിനുള്ള പ്രസ്താവന" പുറത്തിറക്കി. 2019 ൽ ഒസാക്കയിൽ അവർ തീവ്രവാദത്തിനും അക്രമാസക്തമായ തീവ്രവാദത്തിനുമുള്ള ഇന്റർനെറ്റ് ചൂഷണം തടയുന്നതിനെക്കുറിച്ചുള്ള ചർച്ചകൾ ഉൾപ്പെടുത്തി, ”അത് കൂട്ടിച്ചേർത്തു.

ഈ ചർച്ചയിൽ ഇന്ത്യയെ എങ്ങനെയാണ് ഉൾപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നത്?

ജി 20 ഉൾപ്പെടെയുള്ള വിവിധ അന്താരാഷ്ട്ര വേദികളിൽ ഇന്ത്യ തീവ്രവാദത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ആശങ്കകൾ ഉന്നയിച്ചുകൊണ്ടിരുന്നു. ഭീകരതയ്‌ക്കെതിരെ ജി20 ഇതുവരെ ഒന്നും നേടിയിട്ടില്ലെന്ന് സെൻറർ ഫോർ സെക്യൂരിറ്റി, സ്ട്രാറ്റജി ആൻഡ് ടെക്‌നോളജി സെന്റർ ഫോർ സെക്യൂരിറ്റി, സ്ട്രാറ്റജി ആൻഡ് ടെക്‌നോളജി, ഡെപ്യൂട്ടി ഡയറക്‌ടർ ഡോ. സമീർ പാട്ടീൽ വിശ്വസിക്കുന്നു.

"എന്നിരുന്നാലും, കഴിഞ്ഞ ഒരു വർഷത്തിനുള്ളിൽ, ജി20യുടെ ശ്രദ്ധ അതിലേക്ക് തിരിച്ചുകൊണ്ടുവരാൻ ഇന്ത്യക്ക് കഴിഞ്ഞു. ആഗോള സമ്പദ്‌വ്യവസ്ഥയും തീവ്രവാദ ധനസഹായവും തമ്മിലുള്ള ബന്ധം വ്യക്തമാക്കാൻ ഇതിന് കഴിഞ്ഞു. സുരക്ഷയിൽ നവയുഗ സാങ്കേതികവിദ്യകളുടെ സ്വാധീനത്തെക്കുറിച്ച് ആഭ്യന്തര മന്ത്രാലയം ജൂലൈയിൽ സംഘടിപ്പിച്ച ജി 20 സമ്മേളനം പ്രശംസനീയമാണ്. കാരണം ഗ്രൂപ്പിംഗ് പ്രധാനമായും സാമ്പത്തിക സഹകരണത്തിലും ഭരണത്തിലും ശ്രദ്ധ കേന്ദ്രീകരിച്ചിരിക്കുന്നു, ”പാട്ടീൽ പറഞ്ഞു.

കഴിഞ്ഞ ഒരു വർഷത്തിനിടെ ഇന്ത്യ ഇന്റർപോൾ, യുഎൻ, നോ മണി ഫോർ ടെറർ കോൺഫറൻസ് എന്നീ തലങ്ങളിൽ മൂന്ന് കോൺഫറൻസുകൾക്ക് ആതിഥേയത്വം വഹിച്ചിട്ടുണ്ട്. അവിടെ തീവ്രവാദത്തിന് ധനസഹായം നൽകുന്നതിനും ഉയർന്നുവരുന്ന സാങ്കേതികവിദ്യകൾ കാരണം പ്രചരിപ്പിക്കുന്നതിനുമുള്ള വെല്ലുവിളികൾ ചർച്ച ചെയ്യപ്പെട്ടു.

ഭീകരവാദ ആശങ്കകൾ പരിഹരിക്കാനുള്ള ശരിയായ ഫോറം ജി20 ആണോ?

തനേജയുടെ അഭിപ്രായത്തിൽ, തീവ്രവാദത്തിന്റെ സ്വഭാവം തന്നെ മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്നതിനാൽ, ജി 20 പോലുള്ള ഒരു ഫോറത്തിന് പോലും ഇത് പൂർണ്ണമായും അവഗണിക്കാൻ കഴിയില്ല.

“തീവ്രവാദം ആഗോള ക്രമത്തിനൊപ്പം ഇന്ന് അതിവേഗം വികസിച്ചു, പ്രത്യേകിച്ച് കഴിഞ്ഞ ദശകത്തിൽ. ഇത് അൽ ഖ്വയ്ദ പോലുള്ള ഗ്രൂപ്പുകളെക്കുറിച്ചോ 9/11-ന് ശേഷമുള്ള 'ഭീകരതയ്‌ക്കെതിരായ യുദ്ധം' അജണ്ടയെക്കുറിച്ചോ മാത്രമല്ല, കണക്റ്റിവിറ്റി പ്രോജക്റ്റുകളുടെ സുരക്ഷ മുതൽ ഡിജിറ്റൽ ഇൻഫ്രാസ്ട്രക്ചർ, സൈബർ ഇടം എന്നിവയുടെ സുരക്ഷ വരെ ഉൾക്കൊള്ളുന്ന ജിയോ ഇക്കണോമിക്‌സിന്റെ യുഗത്തിൽ തീവ്രവാദത്തെയും നാം എങ്ങനെ കാണുന്നു എന്നതിൽ എത്തിനിൽക്കുന്നു. തുറമുഖങ്ങൾ മുതൽ ക്രിപ്‌റ്റോകറൻസി വരെ, തീവ്രവാദം ഇന്ന് ലഭ്യമായ എല്ലാ അടിസ്ഥാന സൗകര്യങ്ങളും ഉപയോഗപ്പെടുത്തുന്നു,”തനേജ പറഞ്ഞു.

ഇപ്പോൾ അന്താരാഷ്ട്ര അജണ്ടകളിൽ നിന്ന് വീണുപോയ അഫ്ഗാനിസ്ഥാൻ പോലുള്ള പ്രശ്നങ്ങൾ സാമ്പത്തികവും രാഷ്ട്രീയവുമായ സുരക്ഷാ വശങ്ങളിൽ ഇന്ത്യൻ വീക്ഷണകോണിൽ നിന്ന് കുറച്ച് ഇടം കണ്ടെത്തുമെന്ന് അദ്ദേഹം പ്രതീക്ഷിക്കുന്നു.