യുഎസ് ആക്രമണത്തിൽ ഒസാമ ബിൻ ലാദൻ കൊല്ലപ്പെട്ടതോടെയാണ്, ലാദന്റെ അടുത്ത അനുയായിയായ അയ്മാൻ അൽ സവാഹിരി ഭീകര സംഘടനയായ അൽ ഖായിദയുടെ തലവനാകുന്നത്. എന്നാൽ, അൽ ഖായിദയുടെ എതിരാളികളായ ഭീകര സംഘടന ഇസ്‌ലാമിക് സ്റ്റേറ്റിൽ നിന്നുള്ള മത്സരം പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളിൽ ആക്രമണം നടത്താനുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ നീക്കത്തെ തളർത്തി.
ഇന്നു രാവിലെയാണ് എഴുപത്തിയൊന്നുകാരനായ സവാഹിരി യുഎസ് ഡ്രോൺ ആക്രമണത്തിൽ കൊല്ലപ്പെട്ടതായി പ്രസിഡന്റ് ജോ ബൈഡൻ ടെലിവിഷനിൽ ലൈവായി അറിയിച്ചത്. അഫ്ഗാൻ തലസ്ഥാനമായ കാബൂളിൽവച്ചാണ് ആക്രമണം നടന്നതെന്നായിരുന്നു യുഎസ് ഉദ്യോഗസ്ഥർ പറഞ്ഞത്.
ബിൻ ലാദന്റെ മരണത്തെ തുടർന്നുള്ള വർഷങ്ങളിൽ, യുഎസ് വ്യോമാക്രമണങ്ങളിൽ സവാഹിരിയുടെ അടുത്ത അനുയായികളായ നിരവധി പേരെ കൊന്നൊടുക്കി, ആഗോളതലത്തിൽ ആക്രമണ പരമ്പരകൾ ഏകോപിപ്പിക്കാനുള്ള മുതിർന്ന ഈജിപ്ഷ്യൻ തീവ്രവാദിയുടെ കഴിവിനെ ഇത് ദുർബലപ്പെടുത്തി. എങ്കിലും, ലോകമെമ്പാടും ഒറ്റപ്പെട്ടു കിടന്ന ഗ്രൂപ്പുകളെ ഒന്നാക്കാൻ സവാഹിരിക്ക് കഴിഞ്ഞു, അത് വിനാശകരമായ പ്രാദേശിക കലാപങ്ങൾ നടത്തുന്നതിലേക്ക് വളർന്നു. അക്രമം ഏഷ്യയിലും ആഫ്രിക്കയിലും മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലും ഉടനീളമുള്ള നിരവധി രാജ്യങ്ങളെ അസ്ഥിരപ്പെടുത്തി.
1981ൽ ഈജിപ്ഷ്യൻ പ്രസിഡൻറ് അൻവർ അൽ സാദത്തിനെ കൊലപ്പെടുത്തിയ കേസി, കോടതി മുറിക്കുള്ളിൽ നിൽക്കുമ്പോഴാണ് സവാഹിരിയെ കുറിച്ച് ലോകം ആദ്യമായി കേൾക്കുന്നത്. ”ഞങ്ങൾ ത്യാഗം ചെയ്തു, ഇസ്‌ലാമിന്റെ വിജയം വരെ ഇനിയും കൂടുതൽ ത്യാഗങ്ങൾക്ക് ഞങ്ങൾ തയ്യാറാണ്,” സവാഹിരി ഉച്ചത്തിൽ വിളിച്ചു പറഞ്ഞു.
അനധികൃതമായി ആയുധം കൈവശം വച്ചതിന് സവാഹിരി മൂന്ന് വർഷത്തെ ജയിൽ ശിക്ഷ അനുഭവിച്ചുവെങ്കിലും പ്രധാന കുറ്റങ്ങളിൽ നിന്ന് മോചിതനായി. ശസ്ത്രക്രിയാ വിദഗ്ധൻ – ഡോക്ടർ എന്നായിരുന്നു അദ്ദേഹത്തിന്റെ ഓമനപ്പേരുകളിൽ ഒന്ന്. ജയിൽ മോചിതനായ സുവാഹിരി പാക്കിസ്ഥാനിലേക്ക് പോയി, അവിടെ അഫ്ഗാനിസ്ഥാനിൽ സോവിയറ്റ് സേനയുമായി പോരാടി പരുക്കേറ്റ ഇസ്‌ലാമിസ്റ്റ് മുജാഹിദ്ദീൻ ഗറില്ലകളെ ചികിത്സിക്കുന്നതിനായി റെഡ് ക്രസന്റിനൊപ്പം പ്രവർത്തിച്ചു.
ആ സമയത്താണ്, സൗദി ധനികനായ ബിൻ ലാദനുമായി പരിചയപ്പെടുന്നത്. 1993-ൽ ഈജിപ്തിലെ ഇസ്‌ലാമിക് ജിഹാദിന്റെ നേതൃത്വം ഏറ്റെടുത്ത സവാഹിരി, 1990-കളുടെ മധ്യത്തിൽ സർക്കാരിനെ അട്ടിമറിച്ച് ഇസ്‌ലാമിക് രാഷ്ട്രം സ്ഥാപിക്കുന്നതിനുള്ള പ്രചാരണത്തിൽ ഒരു പ്രധാന വ്യക്തിയായിരുന്നു. 1200-ലധികം ഈജിപ്തുകാർ കൊല്ലപ്പെട്ടു.
1995 ജൂണിൽ പ്രസിഡന്റ് ഹുസ്‌നി മുബാറക്കിനെ വധിക്കാൻ ശ്രമിച്ചതിന് ശേഷം ഈജിപ്ഷ്യൻ അധികാരികൾ ഇസ്‌ലാമിക് ജിഹാദിനെ അടിച്ചമർത്താൻ തുടങ്ങി. 1995-ൽ ഇസ്ലാമാബാദിലെ ഈജിപ്ഷ്യൻ എംബസിക്ക് നേരെ ആക്രമണം നടത്താൻ ഉത്തരവിട്ടുകൊണ്ടാണ് സവാഹിരി ഇതിനോട് പ്രതികരിച്ചത്. സ്ഫോടനത്തിൽ 16 പേർ കൊല്ലപ്പെട്ടു.
1999-ൽ ഈജിപ്ഷ്യൻ സൈനിക കോടതി സവാഹിരിയെ വധശിക്ഷയ്ക്ക് വിധിച്ചു. അപ്പോഴേക്കും അൽ ഖായിദ രൂപീകരിക്കാൻ ബിൻ ലാദനെ സുവാഹിരി സഹായിച്ചിരുന്നു. 2003-ൽ അൽ ജസീറ സംപ്രേഷണം ചെയ്ത ഒരു വീഡിയോ ടേപ്പിൽ രണ്ടുപേരും പാറക്കെട്ടുകളുള്ള ഒരു മലഞ്ചെരുവിൽ നടക്കുന്നതായി കാണിച്ചു.
ആഗോള ജിഹാദിന്റെ ഭീഷണി
പാക്കിസ്ഥാനും അഫ്ഗാനിസ്ഥാനും തമ്മിലുള്ള വിലക്കപ്പെട്ട അതിർത്തിയിൽ വർഷങ്ങളായി സുവാഹിരി ഒളിച്ചിരിക്കുകയാണെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെട്ടു. 2011-ൽ യുഎസ് സേന പാക്കിസ്ഥാനിലെ ഒളിത്താവളത്തിൽവച്ച് ലാദനെ കൊലപ്പെടുത്തിയതിന് ശേഷം സുവാഹിരി അൽ ഖായിദയുടെ നേതൃത്വം ഏറ്റെടുത്തു. അന്നുമുതൽ, വീഡിയോ സന്ദേശങ്ങൾക്കിടയിൽ ഒരു എകെ-47 തോക്ക് സമീപത്തുവച്ച് അദ്ദേഹം ആവർത്തിച്ച് ആഗോള ജിഹാദിന് ആഹ്വാനം ചെയ്തു.
മിഡിൽ ഈസ്റ്റിലെ യുഎസ് നയങ്ങളും പലസ്തീനികൾക്കെതിരായ ഇസ്രായേൽ നടപടികളും പോലുള്ള സെൻസിറ്റീവ് വിഷയങ്ങളെക്കുറിച്ച് ഓൺലൈനിൽ കമന്റ് ചെയ്തുകൊണ്ട് മുസ്‌ലിങ്ങൾക്കിടയിൽ വികാരങ്ങൾ ഇളക്കിവിടാൻ സവാഹിരി പലപ്പോഴും ശ്രമിച്ചിരുന്നു, പക്ഷേ അദ്ദേഹത്തിന്റെ വാക്കുകൾക്ക് ബിൻ ലാദന്റെ അത്ര തീവ്രത ഇല്ലായിരുന്നു.
അൽ ഖായിദയുടെ ഏറ്റവും വലിയ ആക്രമണങ്ങളിൽ സവാഹിരി ഉൾപ്പെട്ടിട്ടുണ്ടെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു, 2001 ആക്രമണങ്ങൾ നടത്താൻ സഹായിച്ചു, യുഎസിൽ 3,000 ആളുകളെ കൊല്ലാൻ അൽ ഖായിദ ഹൈജാക്ക് ചെയ്ത വിമാനങ്ങൾ. കെനിയയിലെയും ടാൻസാനിയയിലെയും യുഎസ് എംബസികളിൽ 1998-ൽ നടന്ന ബോംബാക്രമണത്തിൽ സവാഹിരിക്ക് പങ്കുണ്ടെന്ന് ആരോപിക്കപ്പെട്ടു. എഫ്ബിഐ മോസ്റ്റ് വാണ്ടഡ് ലിസ്റ്റിൽ ഇയാളുടെ തലയ്ക്ക് 25 മില്യൺ ഡോളർ പാരിതോഷികം പ്രഖ്യാപിച്ചു.
പ്രമുഖ കുടുംബം
1951-ൽ കെയ്‌റോയിലെ ഒരു പ്രമുഖ കുടുംബത്തിലായിരുന്നു സവാഹിരിയുടെ ജനനം. ഇസ്‌ലാമിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട പള്ളികളിലൊന്നായ അൽ അസ്ഹറിന്റെ ഗ്രാൻഡ് ഇമാമിന്റെ ചെറുമകനായിരുന്നു. പാശ്ചാത്യ രാജ്യങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള പ്രവാസികൾ ഇഷ്ടപ്പെടുന്ന കെയ്‌റോയിലെ പ്രാന്തപ്രദേശത്താണ് സവാഹിരി വളർന്നത്. ഫാർമക്കോളജി പ്രൊഫസറുടെ മകനായ സവാഹിരി ആദ്യമായി ഇസ്‌ലാമിക മതമൗലികവാദം സ്വീകരിച്ചത് പതിനഞ്ചാമത്തെ വയസ്സിലാണ്.
ഭരണകൂടത്തെ അട്ടിമറിക്കാൻ ശ്രമിച്ചുവെന്നാരോപിച്ച്, 1966-ൽ വധിക്കപ്പെട്ട ഒരു ഇസ്‌ലാമിസ്റ്റായ ഈജിപ്ഷ്യൻ എഴുത്തുകാരനായ സയ്യിദ് ഖുതുബിന്റെ വിപ്ലവകരമായ ആശയങ്ങളിൽ നിന്ന് അദ്ദേഹം പ്രചോദനം ഉൾക്കൊണ്ടിരുന്നു. 1970-കളിൽ കെയ്‌റോ യൂണിവേഴ്‌സിറ്റിയിലെ ഫാക്കൽറ്റി ഓഫ് മെഡിസിനിൽ സവാഹിരിയുടെ കൂടെ പഠിച്ചവർ സിനിമയ്ക്ക് പോകുകയും സംഗീതം കേൾക്കുകയും സുഹൃത്തുക്കളുമായി തമാശ പറയുകയും ചെയ്യുന്ന ചെറുപ്പക്കാരനെക്കുറിച്ചാണ് പറയുന്നത്.
”ജയിലിൽ നിന്ന് പുറത്തുവന്നപ്പോൾ അദ്ദേഹം തികച്ചും വ്യത്യസ്തനായ ഒരാളായിരുന്നു,” സവാഹിരിക്കൊപ്പം പഠിച്ച ഒരു ഡോക്ടർ പറഞ്ഞു, അദ്ദേഹം പേര് വെളിപ്പെടുത്താൻ വിസമ്മതിച്ചു.
ജയിലിൽ ചാട്ടവാറടിയും കാട്ടുനായ്ക്കളുടെ ആക്രമണവും ഉൾപ്പെടെയുള്ള കഠിനമായ പീഡനങ്ങൾ തീവ്രവാദികൾ അനുഭവിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് സാദത്ത് കൊല്ലപ്പെട്ടതിന് ശേഷം കോടതിമുറിയിലെ കൂട്ടിൽ വച്ച് സവാഹിരി രാജ്യാന്തര മാധ്യമങ്ങളെ അഭിസംബോധന ചെയ്തു പറഞ്ഞു.
“നിരപരാധികളായ ഈ തടവുകാരിൽ മാനസിക സമ്മർദ്ദം ചെലുത്താൻ അവർ ഭാര്യമാരെയും അമ്മമാരെയും പിതാവിനെയും സഹോദരിമാരെയും മക്കളെയും അറസ്റ്റ് ചെയ്തു,” അയാൾ പറഞ്ഞു. ഈ സാഹചര്യങ്ങൾ സവാഹിരിയെ ഭീകര പ്രവർത്തന വഴിയിലേക്ക് നയിച്ചുവെന്ന് സഹ തടവുകാർ പറഞ്ഞു.
